Almatı

Almatı
Almatı
	Алматы
Bayraq	Gerb[d]
	43°14′24″ şm. e. 76°54′54″ ş. u.
Ölkə	Qazaxıstan;
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub	1854
Sahəsi	682 km²;
Mərkəzin hündürlüyü	785 m
Saat qurşağı	UTC+06:00;
Əhalisi
Əhalisi	2.135.365 nəf. (2022);
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu	+7 727
Poçt indeksi	050000, 050063
Nəqliyyat kodu	02, A
Digər
	almaty.gov.kz
	Xəritəni göstər/gizlə Almatı
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bu məqalə Almatı şəhəri haqqındadır. Digər mənalar üçün Almatı (dəqiqləşdirmə) səhifəsinə baxın.

Almatı (qaz. Алматы; 1921-ci ilədək — Vernı, orta əsrlərdə — Almatu) — Qazaxıstanın ən böyük şəhəri və 1927-1997-ci illərdə ölkənin paytaxtı. Əhalisi 2 milyon nəfərdir).

Qazaxıstanın cənub şərqində yerləşən Almatı şəhəri, 1854-cü ildə Rusların şərqdə sərhəd qalası olaraq qurduqları şəhərdir və 2020-ci il 1 sentyabr statistikasına əsasən 1.955.080 nəfər əhalisi ilə Orta Asyanın ən inkişaf etmiş beynəlmiləl şəhəridir. Bir çox ticarət mərkəzi, restoranları, otelleri və kazinoları ilə varlı həyat tərzi ilə seçilir. Öncəki adı Alma Ata olan şəhər Alatau Dağları platosunda yerləşir. Bütün Qazaxıstanda olduğu kimi, Almatıda da ana dil qazaxca və ruscadır. Qazaxıstanın 1991-ci ildə Sovet İttifaqından müstəqillik əldə etməsindən sonra, Almatı şəhəri Qərb bazarlarına açılıb, çox sürətli inkişaf etmişdir. Almatı köhnə paytaxt olmasına baxmayaraq (indiki paytaxt Astana şəhəridir), hələ də ölkənin mədəni, iqtisadi və ticarət mərkəzi olaraq qalır.

Təbiəti redaktə

Almatı şəhəri qış turizmi üçün ideal yerdir. Çimbulak qış turizm mərkəzi dəniz səviyyəsindən 3163 metr yuxarıda yerləşir. Çimbulak turizm mərkəzinin yanında yerləşən Böyük Almatı Gölü görməli yerlərdən biridir. Bundan başqa Almatıda təxminən 16 milyondan artıq ağac var.

Muzeylər və abidələr redaktə

Mərkəzi Muzeydə Qazaxıstan tarixi ilə bağlı eksponatlar mövcuddur. Panfilov Parkında, II. Dünya Müharibəsində həlak olanların xatirəsinə yanar alov və abidə görməyə dəyər, qüdrətli abidələrdir

Yol planlaması redaktə

Almatının mərkəzində çox düzgün yol planlaması var. Bütün küçələr paralel və perpendikulyar şəkildə salınmışdır. Küçənin bir tərəfində binalar tək nömrəli, qarşı tərəfdə da cüt nömrəlidir. Bir ünvanı izah etməyin ən asan yolu, gediləcək yer üzrə kəsişən küçələrin adlarını söyləməkdir. Almatı Qazaxıstanın ən böyük şəhəridir.