Azərbaycan SSR xalq artisti
Bu məqalənin sonunda mənbə siyahısı var, lakin mətndaxili mənbələr heç və ya kifayət qədər istifadə edilmədiyi üçün bəzi məlumatların mənbəsi bilinmir. |
Azərbaycan SSR xalq artisti (azərb-kiril. Азәрбајҹан ССР халг артисти) — 1928-ci il iyulun 28-də təsis edilmiş fəxri ad. Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti tərəfindən teatr, musiqi və kino inkişaf etdirilməsi işində xüsusi fərqlənən görkəmli incəsənət xadimlərinə verilirdi.
| Azərbaycan SSR xalq artisti | |
|---|---|
| Азәрбајҹан ССР халг артисти | |
 |
|
|
|
|
| Ölkə |
.svg){kind=small} Azərbaycan SSR |
| Tip | fəxri ad |
| Kimə verilir | Azərbaycan SSR-də incəsənətin teatr, kino və musiqi sahələrində böyük yaradıcılıq uğurları qazanmış incəsənət xadimlərinə |
| Status | verilmir |
| Statistika | |
| Təsis tarixi | 28 iyul 1928 |
| Ləğv tarixi | 5 fevral 1991 |
| İlk təltif |
|
| Son təltif |
|
| Təltif sayı | təq. 260 nəfər |
| Ardıcıllıq | |
| Yüksək mükafat | SSRİ xalq artisti |
| Aşağı mükafat |
Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi, Azərbaycan SSR əməkdar artisti |
| Müvafiqdir | Azərbaycan Respublikasının xalq artisti |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi redaktə
Azərbaycan SSR xalq artisti fəxri adına ilk dəfə 1931-ci ildə tarzən Qurban Pirimov layiq görülmüşdür. 1932-ci ildə dram aktyoru Hacıağa Abbasov və aktyor, rejissor, opera solisti Hüseynqulu Sarabski, 1933-cü ildə Mirzağa Əliyev, 1934-cü ildə Şövkət Məmmədova, 1935-ci ildə Cabbar Qaryağdıoğlu və başqaları bu adla təltif olunmuşdur.
Sovet İttifaqının dağılması ilə "Azərbaycan SSR xalq artisti" adı rəsmi olaraq "Azərbaycan Respublikasının xalq artisti" ilə əvəz olundu, bununla belə keçmiş SSRİ və Azərbaycan SSR-in mükafatlar haqda qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş fəxri adın təqdim etdiyi hüquq və vəzifələr qüvvədə qaldılar.
Azərbaycan SSR xalq artisti fəxri adı, adətən, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi və ya Azərbaycan SSR əməkdar artisti fəxri adına layiq görülmüş sənətçilərə verilirdi. Xan Şuşinski, Kazım Ziya, Yeva Olenskaya isə birbaşa xalq artisti fəxri adı ilə təltif olunmuşdurlar.
Ədəbiyyat redaktə
- Азәрбајҹан ССР ганунлары вә Азәрбајҹан ССР Али Совети Рәјасәт Һеј'әтинин фәрманлары мәҹмуәси. 1938—1963-ҹү илләр (az.). Б.: Азәрбајҹан ССР Али Советинин нәшри. 1963. 558 сәһ.
