Knyovenagel reaksiyası
Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə kateqoriyalar əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Knyovenagel reaksiyası — aldehidlərin və ya ketonların, əsas birləşmələri iştirakı ilə kondensləşməsidir. Reaksiya alman kimyaçısı Emil Knyovenagelin adını daşıyır. Bu reaksiya məşhur Perkin reaksiyası ilə eyni modifikasiyadadır və oxşar mexanizm üzrə gedir. Reaksiyanın birinci mərhələsi nukleofil birləşmə mexanizmi ilə gedir: birinci və ikinci növ amin əsasları aktiv olan metilen qrupundan proton ayırır. Əmələ gələn karbon ionu aldehid və ya ketonun karbonil qrupuna təsir edir və nəticədə su molekulları əmələ gəlir (Ona görə bu reaksiya Knyovenagel kondensasiyası). Adlanır. Nəticədə reaksiya məhsulu olaraq α , β gərginləşmiş ionlar alınır.
- Aktiv olan metilen qrupu digər müəyyən formalarda iştirak edir [4]:.
- Z-CH2-Z или Z-CHR-Z, məsələn dietilmalonat, turşu, ətilasetoasetat, malon turşusu vəya cianqarışqa turşusu[5].
- Z-CHR1R2, məsələn nitrometan
Burada Z-Hətta zəif əsasın ştirakında deprotonasiyanı asanlaşdırmaq üçün güclü olan elektoakseptor qrupdur. Qüvvətli əsasın katalizator kimi iştirakı arzuedilməzdir. Çünki bu aldehid və ya ketonun özünükondensləşməsinə səbəb olur. Knyovenagel reaksiyası aralıq bir mərhələ olaraq piridinin Hanç reaksiyasına görə sintezi, Hevald reaksiyası və Feyst-Benar sintezi kimi reaksiyalara daxildir. Bu reaksiya sayəsində zəhərli yasəmən qazı kəşf edildi.
Tətbiqi redaktə
Knyovenagel reaksiyasının parlaq bir nümunəsi, 2-metoksibenzaldehid 1-in etanoldakı N ', N-dietilbarbiturik turşu 2 ilə əsas olaraq piperidin iştirakı ilə reaksiyasıdır [6]. Reaksiya nəticəsində əmələ gələn enone 3 bir yük ötürmə kompleksidir.
Knyovenagel reaksiyasından molyariyaya qarşı pereparat olan lyumefantrin istehsalında istifadə edilir (Koatrem koponenti)[7]:
Nümunə olaraq, çoxkompanentli reaksiya üçün tsikloheksandan mikrodalğalı sintez- malonitril və 3-amino-1,2,4-triazol[8] göstərmək olar:
Mənbə redaktə
- Jones, G. Org. React. 1967, 15.
- ↑ Emil Knoevenagel. Condensation von Malonsäure mit Aromatiachen Aldehyden durch Ammoniak und Amine (нем.) // Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft (англ.)русск. : magazin. — 1898. — Bd. 31, Nr. 3. — S. 2596–2619. — doi:10.1002/cber.18980310308.
- ↑ Перейти обратно:1 2 Серрей, 1962, с. 150.
- ↑ March, Jerry (1985), Advanced Organic Chemistry: Reactions, Mechanisms, and Structure (3rd ed.), New York: Wiley, ISBN 0-471-85472-7
- ↑ G. Jones. The Knoevenagel Condensation // Organic Reactions (неопр.). — 2004. — doi:10.1002/0471264180.or015.02.
- ↑ 1,3-Diethyl-5-(2-methoxybenzylidene)-2-thioxodihydropyrimidine-4,6(1H,5H)-dione Abdullah Mohamed Asiria, Khaled Ahmed Alamrya Abraham F. Jalboutb, Suhong Zhang Molbank 2004, M359 [1]Архивная копия от 9 июля 2011 на Wayback Machinepublication.
- ↑ An Improved Manufacturing Process for the Antimalaria Drug Coartem. Part II Ulrich Beutler, Peter C. Fuenfschilling, and Andreas Steinkemper Org. Process Res. Dev.; 2007; 11(3) pp. 341–45; (Article) doi:10.1021/op060244p
- ↑ Mild and ecofriendly tandem synthesis of 1,2,4-triazolo[4,3-a]pyrimidines in aqueous medium Arkivoc 2007 (06–2251BP) Anshu Dandia, Pritima Sarawgi, Kapil Arya, and Sarita Khaturia Link
- ↑ O. Doebner. Ueber die der Sorbinsäure homologen, ungesättigten Säuren mit zwei Doppelbindungen (нем.) // Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft (англ.)русск. : magazin. — 1902. — Bd. 35. — S. 1136–1136. — doi:10.1002/cber.190203501187.
- ↑ Peter J. Jessup, C. Bruce Petty, Jan Roos, and Larry E. Overman(1988), 1-N-Acylamino-1,3-dienes from 2,4-pentadienoic acids by the curtius rearrangement: benzyl trans-1,3-butadiene-1-carbamate, Org. Synth.[en]; Coll. Vol. Т. 6: 95
- ↑ Серрей, 1962, с. 151.
- Weiss, U.; Edwards, J. M. A one-step synthesis of ketonic compounds of the pentalane, [3,3,3]- and [4,3,3]-propellane series (англ.) // Tetrahedron Letters (англ.)русск. : journal. — 1968. — Vol. 9, no. 47. — P. 4885. — doi:10.1016/S0040–4039(00)72784–5.
- А. Серрей. Справочник по органическим реакциям / пер. с англ. М. Н. Ефимова, О. Н. Камышан и Э. М. Бамдас; под редакцией и с дополнениями докт. хим. наук Н. С. Вульфсона. — 2-е издание, уточнённое и дополненное. — М.: Государственное научно-техническое издательство химической литературы, 1962. — 300 с. — 25 000 экз.
