Krice
Krice ya da Kri dili veya Kri dilleri (kendilerince Nēhiyawēwin / ᓀᐦᐃᔭᐍᐏᐣ; İngilizce Cree, Fransızca Cri), daha çok Kanada'da Kuzeybatı Toprakları (burada resmi dildir[1]) ve Alberta'dan Labrador'a kadar uzanan bölgede, biraz da Amerika Birleşik Devletlerinde Montana eyaletinin kuzey orta sınır bölgesinde Kriler tarafından konuşulan Algonkin dilleri ailesinin Merkezî Algonkin dilleri grubundan bir Kızılderili dilidir. 2006 sayımına göre konuşanı 117.400 kişidir[2] ve Kanada'daki konuşanı en fazla olan Amerika yerli dilleri içinde birinci sıradadır.
| Krice | |
|---|---|
| ᓀᐦᐃᔭᐍᐏᐣ | |
| Ana dili olanlar | Kanada, ABD |
| Konuşan sayısı | 117.400 (2006 sayımı) (tarih gerekli) |
| Dil ailesi | Varsayılan
|
| Yazı sistemi | Latin |
| Dil kodları | |
| ISO 639-1 | cr |
| ISO 639-2 | cre |
| ISO 639-3 | cre |
Tek harf farkla birbirinden ayrılan ve Kanada'da yaygın olan Krilerin konuştuğu Kri (Cree) dilini, Güneydoğu ABD'de Kriklerin konuştuğu Krik (Creek) diliyle karıştırmamak gerekir.
Adlandırma değiştir
Kendi dillerini lehçesine göre Nēhiyawēwin ᓀᐦᐃᔭᐍᐏᐣ (Ova Kricesi), Nêhinawêwin ᓀᐦᐃᓇᐍᐏᐣ (Bataklık Kricesi), Nīhithawīwin (Orman Kricesi), Nēhinawēwin ve Nehirâmowin (Atikamekçe), Nehilawewin (Batı İnnucası, Piyekwâkamî şivesi), Leluwewn (Batı İnnucası, Betsiamites şivesi), Innu-Aimûn (Doğu İnnucası), Iynu-Ayamûn (Güney İçbölge Doğu Kricesi), Iyiyiw-Iyimiwin (Kuzey Doğu Kricesi) olarak adlandırırlar.
Lehçeleri değiştir
Kri lehçelerinin ses değişimi kriteri:
| Lehçe | Yer | Arkaik *r sesinin günümüzdeki yansıması |
"yerli kişi" ← *elenyiwa |
"sen" ← *kīla |
|---|---|---|---|---|
| Ova Kricesi (crk) | SK, AB, BC, NT | y | iyiniw | kiya |
| Orman Kricesi (cwd) | MB, SK | ð/th | iðiniw/ithiniw | kīða/kītha |
| Bataklık Kricesi (csw) | ON, MB, SK | n | ininiw | kīna |
| Moose Kricesi (crm) | ON | l | ililiw | kīla |
| Kuzey Doğu Kricesi (crl) | QC | y | īyiyū | čīy ᒌ |
| Güney Doğu Kricesi (crj) | QC | y | iynū | čīy ᒌ |
| Naskapice (nsk) | QC | y | iyyū | čīy |
| Atikamekçe (atj) | QC | r | iriniw | kīr |
| Batı İnnucası (moe) | QC | l | ilnū | čīl |
| Doğu İnnucası (moe) | QC, NL | n | innū | čīn |
Kaynakça değiştir
- ^ http://www.gov.nt.ca/langcom/pdf/Official_Languages_Map.pdf[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Statistics Canada: 2006 Census". 16 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012.
Dış bağlantılar değiştir
