Əxiliyin banisi hesab olunan Şeyx Nəsrəddin Mahmud Xoyinin həyatı və fəaliyyətləri haqqında məlumatlar azdır. Şeyx Mahmud Xoyi özündən əvvəl Azərbaycanda yaşamış məşhur sələfi Əbu Bəkr Hüseyn ibn Əli ibn Yezdanyar Urməvinin (ölümü 944) ideyalarına əsaslanaraq "Əxilik" adı ilə məşhurlaşmış hərəkatın əsasını qoymuş və bu hərəkat Azərbaycanın və Türkiyənin tarixində dərin izlər buraxmışdır. Bununla yanaşı tədqiqatçının araşdırmaları nəticəsində o da məlum olmuşdur ki, Şeyx Nəsrəddin Mahdum Xoyi ilə xalq arasında Molla Nəsrəddin adı ilə məşhur olan şəxs eyni adamdır.

• Əxilik
• Əbubəkr Urməvi
• Molla Nəsirəddin