Altıntəpə
Altıntəpə — Urartu, Bizans və Osmanlı sivilizasiyalarına ev sahibliyi edən Ərzincan vilayətinin Üzümlü mahalı sərhədlərində köhnə yaşayış məntəqəsidir. Urartular dövründə salınmış yaşayış məskənində arxeoloji qazıntılar hələ də davam edir.
| Altıntəpə | |
|---|---|
 | |
| 39°41′47″ şm. e. 39°38′47″ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
|
| |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Ərzincan düzünün şimal-şərq kənarında yerləşən vulkan konuslarından ən maraqlısı Altıntəpədir. düzənlik səviyyəsindən 60 m hündürlükdə. Bu hündür təpə ilk dəfə 1938-ci ildə, daha sonra 1956-cı ildə iki məzarın qanunsuz oğurlanması ilə tanınıb. Daha sonra 1959-cu ildə Ankara Universitetinin müəllimi Tahsin Özgüç tərəfindən qazıntılara başlanıldı. 1967-ci ilə qədər davam edən qazıntılar zamanı Urartu dövrünə aid mühüm memarlıq qalıqları və kiçik əsərlər üzə çıxarılıb. Qazıntılardan əldə edilən materiallar bir çox nəşr olunmuş məqalələrdə və iki cildlik kitabda qiymətləndirilmişdir. Aşkar edilmiş Urartu dövrü strukturları Anadolu arxeologiyasına əhəmiyyətli töhfələr vermiş və təmsil etdikləri mədəniyyətin yeganə nümunəsi hesab olunur. Təxminən 200 m genişlikdə olan təpənin başında Bizans divarları, Urartu dövrünə aid daxili qala qapısı və divarları, məbəd-saray, apadana, daxili divarların düz kənarındakı anbar binası, açıq -təpənin cənub yamacında açılan terrasda yerləşdirilmiş hava məbədi və yerin altında tikilmiş 3 daş hörgü. Qəbir çıxarılmışdır.
Altıntəpədə aparılan qazıntılardan sonra Mədəniyyət Nazirliyinə təhvil verilən qala lazımi qaydada qorunmadığı üçün "Altıntəpə" adının cazibəsi və ətrafda yaradılan nağıllar xəzinə ovçularının iştahını açıb, xarabalıqlar isə ən çox elmi qazıntılar zamanı qorunub saxlanılan, məhv edilmişdir. 2002-ci ildə Ərzincan valisi Halil İbrahim Altınokun həssaslığı sayəsində qazıntı işləri Nazirlər Kabinetinin qərarı ilə Atatürk Universitetinin Fən və Ədəbiyyat fakültəsi Arxeologiya şöbəsinin müəllimi Mehmet Karaosmanoğluna verildi. 2003-cü ildə başlanan qazıntı və bərpa işləri Məbəd bölgəsində, Apadanada, Qala Qapısı ətrafında, Kilsə və Divarlarda davam edir.[1]
KitabMənbələri9789952453492