Azərbaycan dilinin Qarabağ dialekti
Qarabağ dialekti — Azərbaycan dilinin dialektlərindən biri. Gəncə və Qazax dialektləri, həmçinin ayrım ləhçəsi ilə yanaşı Azərbaycan dilinin qərb dialekt qrupuna daxildir.[1] Azərbaycanın Ağdam, Şuşa, Xocalı, Xocavənd, Bərdə, Ağcabədi, Füzuli və Tərtər rayonlarında və Xankəndi şəhərində geniş yayılmışdır.[2]
İnkişaf tarixi redaktə
Qarabağ dialekti Qarabağ ərazisində yaşayan və geniş əraziyə yayılmış müxtəlif türk tayfalarının danışıq dili əsasında formalaşmışdır. Əsrlər boyu inkişaf nəticəsində tayfaların linqvistik xüsusiyyətləri bir-birinə qarışmış, bəzi oğuz və qıpçaq elementləri canlı danışıq dilində öz arxaizmini saxlamışdır.[3]
Orta əsrlərdə Qarabağın siyasi, sosial və iqtisadi mövqeyi güclənmiş, bölgənin türk əhalisinin nitqi koyne dialekti səviyyəsinə yüksəlmiş və Azərbaycan ədəbi dilinin normalarının formalaşmasında əsas mənbəyə çevrilmişdir.[2] Beləliklə, artıq XVIII əsrdə Azərbaycan ədəbi dili Qarabağ dialektinə söykənirdi.[4]
Mənbə redaktə
İstinadlar redaktə
- ↑ Меликли Т. Д. Азербайджанский язык // Большая российская энциклопедия.
- ↑ 1 2 Məmmədov, 2021. səh. 243
- ↑ Məmmədov, 2021. səh. 242
- ↑ Məmmədli, 2019. səh. 7
Ədəbiyyat redaktə
- Azərbaycan dilində
- Azərbaycan dialektologiyasının əsasları. Şərq-Qərb. 2008.
- Azərbaycan dialektologiyası. Zərdabi Nəşr. 2019.
- Azərbaycan dilinin Qarabağ dialektində arxaik sözlər. 2021.
- Məmmədli M. Azərbaycan dialektologiyası (азерб.) / Elmi redaktor: Məmmədəli Qıpçaq. — Б.: Zərdabi Nəşr, 2019. — 352 с.
- Məmmədov M. Azərbaycan dilinin Qarabağ dialektində arxaik sözlər (азерб.) // Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi. — Турция, 2021. — C. V, no 2. — S. 241-250.
- Rus dilində
- Агаев П. Дж. Карабахский диалект азербайджанского языка (говоры Агдамского района). Канд. дисс.. — М., 1951.
Fayl:1222_წელი._ბრძანება_ლაშა_გიორგისა.jpg
SəhifəyəKeçidlərAparat_funksiyası
Fayl:Upper_Garden_of_Peterhof_02.jpg
Fayl:Asomtavruli_letter_მ.png