Frederik Ogüst Bartoldi

Frederik Ogüst Bartoldi
Frederik Ogüst Bartoldi
	fr. Frédéric Auguste Bartholdi
Doğum tarixi	2 avqust 1834
Doğum yeri	Fransa, Kolmar
Vəfat tarixi	4 oktyabr 1904 (70 yaşında)
Vəfat yeri	Fransa, Paris
Vəfat səbəbi	vərəm
Dəfn yeri	Monparnas qəbiristanlığı[d];
Milliyyəti	fransız
Təhsili	Böyük Lüdovik Liseyi[d];
Fəaliyyəti	heykəltaraş, rəssam
Fəaliyyət illəri	1849–1904
Mükafatları	Fəxri Legion ordeni
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Frederik Ogüst Bartoldi (fr. Frédéric Auguste Bartholdi; d. 2 avqust 1834, Kolmar – ö. 4 oktyabr 1904, Paris) — görkəmli fransız heykəltaraşı. Nyu-York limanında yerləşən "Azadlıq heykəli" və Belfor şəhərindəki "Belfort şiri" abidələrinin müəllifidir (Fransa–Prussiya müharibəsi zamanı Belfort şəhərini qəhrəmancasına müdafiə etmiş sakinlərin xatirəsinə ucaldılmışdır)^[2].

Bioqrafiya redaktə

Bartoldi 1834-cü ilin 2 avqustunda, Fransanın Elzas bölgəsinin Kolmar şəhərində anadan olmuşdur. Atasının ölümündən sonra ailəsi Paris şəhərinə köçmüş, lakin maliyyə vəziyyətinin yaxşı olması Kolmar şəhərindəki evdə də qalmağa imkan verirdi. Həmin ev 1922-ci ildən muzey kimi fəaliyyət göstərir. Parisdə o, Milli incəsənət məktəbində memarlıq ilə bərabər, rəssamlıq dərsləri almışdır^[3].

Misirə uzun səyahət etdikdən sonra, Kolmar şəhərində memarlıq karyerasına başladı. Onun bu sahədə ilk işi general Jan Rappın xatirəsinə hazırladığı heykəldir.

Fransa-Prussiya müharibəsi zamanı Bartoldi Cüzeppe Qaribaldinin adyutantı vəzifəsini daşımışdır.

1875-ci ildə "Elzas-Lotaringiya" mason lojasına daxil olmuşdur. Elə həmin ildə Fransanın Vaven küçəsindəki emalatxanada Azadlıq heykəlinin hazırlanması ilə bağlı ilkin işlər görülür. Bəzi şayiələrə görə, heykəlin sifəti Bartoldinin anasındam, bədəni isə sevgilisindən ilhamlanaraq yaradılmışdır. O, 1886-cı il 28 oktabrında heykəlin təntənəli açılışı zamanı Nyu-Yorka getmişdir. Bu, onun ABŞ-yə sonuncu səfəri olmuşdur.

O, 1882-ci ildə Fransanın Fəxri Legion ordeni ilə təltif olunmuşdur. 1904-cü ilin 4 oktyabrında vərəm xəstəliyindən vəfat etmiş və Monparnas qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur^[2].

İşləri redaktə

Bartoldinin dünyanın müxtəlif hissələrində yerləşən 35 heykəlin müəllifidir. Onlardan ən məşhurları:

Nyu-Yorkda General Lafayet, 1876
Vaşinqtonda "Kapitoli fontanı", 1878
Belfort şəhərində "Belfort şiri" abidəsi, 1880
Lanqr şəhərində Deni Didro abidəsi, 1884
Nyu-Yorkda yerləşən Azadlıq heykəli, 1886
Lionda "Bartoldi fontanı", 1892
Bazeldə "Strasburqu müdafiə edən, İsveçrə", 1895
Klermon-Feranda Verçinqetorik heykəli, 1903

Qalareya redaktə

Qustav Adolf Qrinin abidəsi, Kolmar.
Deni Didro abidəsi, Lanqr.
Şvendi fontanı, Kolmar.
"Strasburqu müdafiə edən, İsveçrə" abidəsi, Bazel.
Vaşinqton və Lafayet monumenti, Paris.
Sebastien Boban memorialı, Avalon.
Azadlıq heykəli, Paris.
Dörd çay fontanı, Lion.

İstinadlar redaktə

↑ RKDartists (nid.).
↑ ¹ ² Robert Belot, Daniel Bermond, Bartholdi, Paris, Perrin, 2004, (ISBN 2-262-01991-6 et 9782262019914)
↑ Bertrand Lemoine, Institut français d’architecture, La Statue de la Liberté, Mardaga, 1995, Collection : A.R.C.H.I.V.E.S., (ISBN 2-87009-260-1 et 9782870092606)

Xarici keçidlər redaktə

[_666860a45257a869-1] RKDartists (nid.).

[autogenerated2-2] ¹ ² Robert Belot, Daniel Bermond, Bartholdi, Paris, Perrin, 2004, (ISBN 2-262-01991-6 et 9782262019914)

[autogenerated1-3] Bertrand Lemoine, Institut français d’architecture, La Statue de la Liberté, Mardaga, 1995, Collection : A.R.C.H.I.V.E.S., (ISBN 2-87009-260-1 et 9782870092606)

[2]

[3]

Frederik Ogüst Bartoldi Haqqinda Melumat - Vikipedia