Müzakirə:Azərbaycan dili Haqqinda Melumat - Vikipedia

Müzakirə:Azərbaycan dili Haqqinda Melumat - Vikipedia


Siz Geniş ensklopediyada istədiyinizi tapa bilərsiniz

Müzakirə:Azərbaycan dili

Ən son rəy:1 il öncə, 5.121.134.67 tərəfindən "Azərbaycan türkcəsi" mövzusunda

Başlıqsız redaktə

Bu məqaləni müasir Azərbaycan türkcəsindən çox da xəbəri olmayan müəllif yazıb. Köklü redaktə gərəkdir. Yenidən yazılsa daha yaxşı olar.


Lütfən siz bu məqləni redaktə edin. Mehrdad 11:30, 1 Noyabr 2006 (UTC)


Siz tamamilə haqlısınız. Tamamilə bizim qrammatikada istifadə olunmayan terminlərdən istifadə edib. Heç olmazsa orta ixtisas məktəbləri üçün nəşr olunmuş Azərbaycan dili dərsliklərindən istifadə etmək olardı.

İnternet-dən istifadədə limitim olduğu üçün hal-hazırda düzəlişlərimi edə bilmirəm, amma imkan olan kimi bu sahədə öz bildiklərimi əsirgəməyəcəyəm.

Gülü 11:17, 31 Yanvar 2007 (UTC)

Burda niye erebcedi nedi niye ele yazilir ki??? Tekce azerbaycanca yazilsin da !!!

Azərbaycan dilində Türk-Ərəb qrafikasyila yazılar Ərəb dilndə dayirlər. Cənubi Azərbaycanda yaşayan Azərbaycanlılar Ərəb dilinin Türk variyantın işlədirlər və bu Vikipediyanı zənginləşmədə çalışırlar. --Mehrdad 18:06, 8 İyul 2007 (UTC)

Niye Azerbaycan dili ya da Azerice? redaktə

Arap ülkelerinde birbirinden çok farklı Arapça lehçeleri konuşulur. Mesela Irak'ta konuşulan Arapça ile Mısır'da konuşulan Arapça arasındaki fark, Türkçe ile Kırgızca arasındaki farktan daha fazla. Hal böyle iken hem Irak'taki hem de Mısır'daki, Arapça(Arabic) oluyor ama konuşurlarının birbirlerini kolaylıkla anlayabildiği ve aralarında yok denecek kadar fark olan Türkiye ve Azerbaycan Türkçeleri ayrı birer dilmiş gibi muamele görüyor. 'Konstitiya'da niçin 'Azerbaycan dili' yazılıdır? Niçin Azerbaycan'ın dili Türkçe değil de Azerice? Azıcık Arapları örnek alsak iyi olur. NOT: Türkiye ve Azerbaycan Türkçeleri arasındaki bu görüşüm, diğer Türk lehçeleri için de geçerlidir.)

Merak ediyorumda ... redaktə

Benim merak ettiğim siz bizi biz sizi anlıyoruzda niye siz resmiyette farklı bir dil konuşuyor oluyorsunuz? Ben Türkiyede Elazığda yaşıyorum ve bizim elazığda kulandığımız şiveye yakın bir yazı diliniz var. Ben sizin her yazdığınızı hiç zorlanmadan anlıyabiliyorum . Arkadaşın yazdığı gibi bencede biraz Arapları örnek alsak iyi olur zira siz ve biz öz kardeşiz soyumuz sopumuz aynı ama bugün Arapça konuşanların hepsi gerçek Arap mı (misalen tunus fas cezayir arap soylu değildir ama arapça konuşurlar her ne kadar hiç mi hiç birbirlerine benzemeyen ağızlarda konuşsalarda...)Bence biz bütün Türklerin konuştuğumuz ortak bir Türkçe olmalı... — Bu imzasız yazı Alaturka23 (mt) adlı istifadəçi tərəfindən əlavə edilib;

Bu məsələ barədə doğurdan da narahatsınızsa onda bunu əlaqəli orqanlara yəni hökümətə və ya millət vəkillərinə və ya bu işlə birbaşa bağlı olan alimlərə və s. bildirin. Vikipediyanın bu barədə bir qərar qəbul etmək səlahiyyəti yoxdur. Biz rəsmi olan nədirsə onu da yazmalıyıq. --TimBitsتِمبِتس 22:39, 7 Fevral 2008 (UTC)
Sayın TimBits bu konuyu milletvekillerine falan 'bildirin' demişsiniz. Niye 'bildirin' yerine 'bildirelim' veya 'bildirmeliyiz' demediniz? Zira ben bu işi sadece bizim için değil bütün Türk dünyası için arzuluyorum. Keşke bütün Türk ülkelerinin vatandaşları bu hususta devletlerine baskı yapsa. Kardeş ülke Türkiye'den sevgili Azerbaycan'ımıza kucak dolusu sevgiler-saygılar... — Bu imzasız yazı 78.163.226.0 (m) tərəfindən əlavə edilib;
Bu məsələ doğrudan da həm maraqlı, həm də aktual məsələdir. Şəxsən mən türk xalqlarının bir ortaq dilinin olmasının tərəfdarıyam. Amma onu da nəzərə almaq lazımdır ki, bu təbii şəkildə olmalıdır. Nə hökumətin, nə parlamentin qərar çıxarması ilə həll olunan məsələ deyil. Burda əsas rolu türk dövlətlərinin dilçi alimləri oynamalıdırlar. Digər tərəfdən reallaşdırılması bir qədər çətin məsələdir. Çünki hər bir türk dilinin öz fərqli xüsusiyyətləri var. Bu xüsusiyyətlərin yaranmasına da tarixi amillər böyük təsir göstərib. Məsələn, Türkiyə türkcəsi keçən əsrin ortalarında ciddi dəyişiklərə məruz qalıb. Eləcə də Azərbaycan türkcəsində XX əsr boyunca çoxlu dəyişikliklər baş verib. Amma nə qədər qəribə olsa da Azərbaycan türkcəsi Sovetlər birliyi kimi bir yırtıcı imperiyanın təzyiqləri altında öz ilkinliyini, saflığını bir türk dili kimi Türkiyə türkcəsindən daha çox qoruya bilib. Məsələn, Türkiyə türkcəsindəki felin "yorum" şəkilçisi - tamamilə artıq bir şeydir və sonradan dilə əlavə edilib. "Gəlirəm", "Gedirəm", "Sevirəm" hara, "Geliyorum", "Gidiyorum", "Seviyorum" hara:) "Ə" hərfini əlifbadan çıxarmaq da tamamilə səhv dəyişiklik olub Türkiyə türkcəsində. Türkiyənin bir çox bölgələrində danışıqda bu hərf indi də işlənir. Zorla hərfi ixtisara salmağın nə mənası? Digər tərəfdən Türkiyə türkcəsində çox gözəl isimlər var ki, onların Azərbaycan türkcəsində işlənilməsi əla olardı. Tutaq ki, "uçaq". Bizim dildə "təyyarə"dir. "Uçaq" daha gözəldir:) İndi ağlıma gələn bu oldu. Amma belə ismlərin sayı yüzlərlədir. Bu məsələlərlə məşğul olmalıdırlar dilçi alimlər. Məsələn, bizdə "kompüter" (beynəlxalq söz), Türkiyədə "bilgisayar" (türk sözü). Türkiyə türkcəsində daha gözəl variantdır. Digər məsələ hər iki türkcədə olmayan sözlər "helikopter" və "vertolyot" (bu da ağlıma ilk gələndir) - biri ingilis, biri rus sözü. Bir vaxtlar bizdə "dikuçan" variantı təklif olunmuşdu, amma danışıq dilinə keçmədi. Ya "asansör" və "lift":) Belə misallar saysız hesabsızdır. Demək istədiyim odur, bu məsələ burda müzakirə etməklə və ya hansısa qanunları qəbul etməklə düzələn məsələ deyil. Hörmətlə:--Sortilegus 13:43, 6 Sentyabr 2008 (UTC)
Size katılıyorum ama Türkiye Türkçesi'nin özünü kaybetme hususunda sizinle zıt fikirdeyim. Bildiğiniz gibi yazılı Türkiye Türkçesi İstanbul Türkçesinin yazıya dökülmüş halidir. Bugün Standart Türkiye Türkçesi, İstanbul Aksaray şivesinin yazıya dökülmüş halidir. Aksaraydaki insanlarda 'gelirem' değil 'geliyorum' diyorlardı. Yani kimse çıkıp hadi gel(mek)ten sonra -yorum ekini ekleyip bir şive yaratalım dememiştir. Hem bugün Orta Asya Türkçesine en yakın Oğuz dili Türkiye Türkçesidir. Dil devriminden sonra yabancı sözcük kullanımı bizde %15 oranına düşmüştür ki türetilen yeni kelimeler Türkçenin özbeöz kaidelerinden türetilmişlerdir, kaldı ki halkımız bu yeni türetilen kelimeleri kolayca benimsemiştir. Zira bunlar uydurma değil özbeöz Türkçelerdir. Azerbaycan Türkçesi ise Farsça'dan etkilendiği her yönünden belli. Siz konuşurken bile İran coğrafyasından %95 oranda etkilendiğiniz hemen belli oluyor. Özellikle baya bir Farsça sözcük kullanıyorsunuz. Şivenizde zaten öz Türkçe şivesi değil apaçık bir İran şivesidir. 'ə' sesi de özbeöz Türkçe sesi değil Farsça'dan Türkçeye(Türkiye ve Azerbaycan) geçme. Bİrçok alanda Arapça ve Farsçadan etkilenmişiz ,tabi ben bunu yadırgamıyorum, çok normal bir durumdur bu her dil için. Ama dediğim gibi ortak Türkçe için hiçbir engel yok. Sadece alfabeler farklı olduğu için bize değişik geliyor. Bak biz aynı dili konuşuyoruz ki ben sana sen de bana cevap yazabiliyorsun. Ayrıca internet adresimi eklerseniz beni çok mutlu edersiniz : timariot00@hotmail.com — Bu imzasız yazı 78.163.241.202 (m) tərəfindən əlavə edilib;

Əsas məsələ budur ki - ortaq türkcə deyəndə biz nəyi nəzərdə tuturuq. Yəni bütün türk xalqları Türkiyə türkcəsinimi qəbul etməli və bu türkcədə danışmalıdırlar? Bu səhv düşüncədir. Orta Asiya türkcəsinə ən yaxın oğuz türkcəsi Türkiyə türkcəsidir - bunu kim deyib? Orta Asiyada oğuz türkləri bircə türkmənlərdir. Qazaxlar, özbəklər, qırğızlar türk dili qollarının qıpcaq və s. qollarına aiddirlər. 3 oğuz türk dilini - Azərbaycan, Türkmənistan və Türkiyə türkcələrini müqayisə etsək qörərik ki, həm bizim, həm də türkmənlərin danışıq dili (yazı, əlifba elə də əhəmiyyətli deyil, ərəb qrafikası olsun, ya latın və ya kiril) bir-birinə daha yaxındır. İndi biz bir-birimizi anlayırıq, amma məsələn, mən bir türkmənlə də bu cür yazışa bilərəm və bundan daha çox bir-birimizi anlayarıq, həm də yazı xəttimiz daha çox üst-üstə düşər. Eləcədə də İraq türkmanları ilə. Onların da türkcəsi Azəri türkcəsinə daha doğmadır. Qaldı fars dilinin təsiri məsələsinə -təbii ki, Azərbaycan türkcəsinə böyük təsiri olub. Azərbaycan ərazisində qurulan ən möhtəşəm dövlətlərdən biri Səfəvilər dövlətidir. Bütünlüklə indiki İran ərazisini əhatə edib. Dövləti də Şah İsmayıl qurub. Şah İsmayıl ömrü boyu ən böyük döyüşlərindən birini Osmanlıya qarşı aparıb və məğlub olub həmin döyüşdə (səhv eymirəmsə "Çıldıran döyüşü"). Həm də şair olub -Şah İsmayıl Xətai təxəllüsü ilə şeirlər yazıb. O dövrdə Osmanlı sultanı sultan Səlim olub (yenə də səhv etmirəmsə). O da şeirlər yazıb. İndi hər ikisinin şeirlərini tapıb oxuyun maraq xatirinə. Görərsiz ki, şah İsmayıl indi mən sizə yazdığım dildə (türkcədə) şeirlər yazıb, sultan Səlimin şeirlərinin dilini anlamaq isə çox müşkül məsələdir. Ərəb və fars sözləri ilə doludur:) "Ə" hərfi və səsi də biz türklərlikdir. Bir alim var - Murad Acı. Onun çox maraqlı əsərləri var. O, əsərləri oxusaz bu səs-hərf, oğuz-qıpcaq məsələlərində məncə razılığa gələ bilərik:) Hörmətlə:--Sortilegus 20:28, 7 Sentyabr 2008 (UTC)

Eski Türkçeye en yakın Türk dilinden kastım bünyesinde daha çok Türkçe kelimeler barındırandır. Türkmence bir hayli Rusça sözcüğe sahip. Türkmenlerin Türkiye Türkleriyle anlaşmasını zorlaştıran tek etken bu Rusça kelimelerin aşırı bolluğudur. Siz Türkmence konuşan biriyle anlaşabiliyorsunuz zira (muhtemelen) ikinizde Rusça biliyorsunuzdur. Yani Türkmenin araya Rusça kelimeler serpiştirmesi bir Azeri Türkü olarak sizi pek etkilemez. Ama Rusça bilmeyen biz Türkiye Türkleri için büyük bir sorundur. Yani bizim anlaşmamızı etkileyen tek mesele işte bu gereksiz yabancı sözcüklerdir. Ama bu sorun kitle iletişim araçlarının etkinliğini arttırmasıyla gün geçtikçe yok oluyor. Bu konuda yapılan araştırmaya göre 20-30 sene içinde tüm Türk lehçeleri Başkırt'ından Gagauz'una kadar hepsi Türkiye Türkçesinde yakın birer diyalekt olacak. Bu Türkiye'nin kültürel üstünlüğünün bir sorunudur. Umarım bu Türkiye dışındaki hiçbir Türk için sorun olmaz Türkiye lehçesine yakın diyalekt konuşmak.. Mesela 10 yıl önce İrandaki Türkler 'evet' yerinde Farsça 'beli' kelimesini tercih ediyorlardı. Ancak kuzey Azerbaycan topraklarında bağımsız Azerbaycan kurulduktan ve (bence en önemlisi) TC'den yapılan televizyon yayınları sayesinde artık 'evet' diyorlar. Bu kısa zaman için mükemmel bir sonuç.. 10 yıl içinde böyle oluyorsa 20-30 sene sonra nasıl olur bir düşünün... Ayrıca Osmanlı zamanında Türkçe'miz hakkettiği itibarı Tanzimata kadar görmemiş, Safevi sultanı Osmanlı sultanına mükemmel bir Türkçeyle mektup yazarken bizim sultanımız özbeöz Türk olan ve aynı dili konuştuğu komşu sultana Farsça mektupla cevaplar vermişti. Bu geçtekten ağlanacak bir hadise. Düşünsenize siz bana mükemmel bir Azerbaycan Türkçesiyle mesaj yazıyorsunuz ben size İngilizce cevap veriyorum aynı dili konuştuğumuz halde.. Eğer Türkçe Osmanlıda hakettiği itibarı görseydi bugün Avrupa'nın yarısı , Ortadoğu ve Kuzey Afrikadaki insanların ya anadili ya da ikinci dili(sizin Rusça gibi) olacaktı. Ayrıca diğer Türklerin de birbirleriyle anlaşamama sorunu olmayacaktı. Kaldı ki bu birbirimizle konuşamama durumu şimdi de yok. Sadece alfabeler farklı diye bize değişik geliyor. Bu zamanla aşılacak bir konudur. Ayrıca bütün Türk lehçeleri birbirinden güzel. Bu lehçe çirkin , bu lehçe kötü ,bu güzel gibi cümleler ağza alınmamalı bile ...Türkiye'den kardeş ve soydaş Azerbaycan'a kucak dolusu sevgiler ve saygılar.... — Bu imzasız yazı 78.163.224.59 (m) tərəfindən əlavə edilib;

Bizim ikimizin də bu məsələdə fikirlərimiz belə görürəm ki, bir-birinə çox yaxındır. Fars, ərəb, rus sözlərinin türk xalqlarının türkcələrinə daxil olması yuxarıda da dediyim kimi tarixi şəraitlə bağlıdır. Türkmənlər də, azərilər də 70 ildən artıq bir dövrdə sovetlər birliyində yaşayıblar, rus dilini məcburi şəkildə öyrənməli olublar. Bu mənada dediyiniz o fikirdə həqiqət var ki, danışıqda rus sözləri işlədəndə belə bizlər bir-birimizi anlaya bilirik. Eləcə də digər Orta Asiya və ya indi Rusiyanın tərkibində yaşayan və yuxarıda adlarını qeyd etdiyiniz başqırd, qaqauz, elə tatar, krım tatarları kimi türk xalqları. Məsələn, bilirəm ki, son 10-15 ildə Türkiyədə müxtəlif elm sahələrində keçirilən türk xalqlarının ümumi konfranslarında qeyri-rəsmi ortaq dil kimi rus dili işlənib. Azərilər, qazaxlar, özbəklər, qırğızlar, türkmənlər, qaqauzlar, başqırdlar, tatarlar - bu türk xalqlarının ziyalıları hamısı rus dilini gözəl bilirlər. Bu da məlum məsələdir nəyə görə. İndilik belədir. 20-30 ildən sonra bu qeyri-rəsmi ortaq dil olmayacaq (məsələn, artıq Azərbaycanda gənclər arasında rus dilini bilənlərin sayı çox azdır), ya da biz türklər ingiliscə danışacağıq görüşəndə (təbii ki, biz Oğuz türkləri yox. Biz indi bir-birimizi necə anlayırıqsa burda, onda da elə anlayacağıq). Bu problemin həllində əsas missiya Türkiyə Cümhuriyyətinin üzərinə düşür. Bu gün ən öndə gedən və inkişaf etmiş dövlət kimi Türkiyə digər türk dövlətlərinin hamisi olmalıdır. Türkiyənin o missiyanı üzərinə götürməsi görünmür indi, təəssüf ki. Yerevanda futbola baxmaqla ağsaqqal olmaq olmaz. --Sortilegus 16:30, 9 Sentyabr 2008 (UTC)

Sanırım tartışacak bir mevzu yok. İkimiz de orak bir Türkçe'nin taraftarıyız. O halde sorun yok gibi. İnşallah bu hep böyle olur. Abdullah Gül'e gelince.. O bizim 'özde' değil 'sözde' cumhurbaşkanımızdır. Sözlerimi Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucusu Osman Gazi Han'ın ünlü sözüyle bitirmek istiyorum : ' Bir olalım, pir olalım, bin olalım'

Burda yazan Türkiyeli qardaşlar bunun yerine Türkiye vikipediyasında Azerbaycanla elaqeder maddelere düzelişler etseler daha yaxşı olar.Kozmopolit veya sol meyilli moderatorlar orda daha çox çalışmaqdadır.Ona göre burdakı danışıqlar semimi görünmür. He bir de dipnot-Azerbaycanlı veya Azerbaycan Türkü demek yerine 'Azeri' yazan Türkiyeli vikipediyaçıların yanlışını düzeltmek üçün milletvekili olmaq da lazım deyil;)--Qarapapaq 20:22, 25 Sentyabr 2008 (UTC)

Xerite eksikdir redaktə

Xeriteye göre Türkiyede sadece kiçik bir erazide Azerbaycan türkçesi istifade olunur.Buna heçne demirem.Ancaq yene vikipediyada 'Azerbaycanlılar' maddesinde yazılıb ki Türkiyede 3 milyon Azerbaycanlı yaşayır.Bu axı mentiqsizdir?Tutaq ki xeritede gösterilen yerde bir neçe yüz min adam yaşayır.Bes o boyda 3 milyon harda yaşayır?Onların yaşadıqları yerler ne üçün xeritede gösterilmeyib?Neticede ya Azerbaycanlılar maddesinde yada burdakı xeritede sehve yol verilib.--Qarapapaq 13:57, 11 Oktyabr 2008 (UTC)

Heç bir səhv yoxdur. Bir neçə yüz min kompakt şəkildə tarixən oz dədə-baba yurdlarında yaşayan azərbaycan türkləridir. Şərqi Anadoludan Diyarbəkirədək. Bu adamlar kəndlərdə öz aralarında azərbaycan türkcəsində danışır. Iğdır, Bəyazid ümumiyyətlə 1920-ci iədək Naxçıvana aid olub (Türk-Araz Respublikası). 3 milyon isə (başqa mənbələrə görə isə 5 milyon) müxtəlif illərdə Tqrkiyəyə köçənlərdir. Kompakt şəkildə yaşamırlar. Kiminlə azərbaycan dilində danişsınlar? NR SHENER (müzakirə) 03:03, 11 avqust 2020 (UTC)Cavabla

Bİr sözdə var! redaktə

Dostlar mən güney azərbaycanliyam və elədəki bilirsiz azərbaycanin ən çox hissəsi güneydədir hal bu məsələni danişaq ki biz azəriyik ya türk?! türk diyəndə bizim yadimiza türkiyə gəlir ama türk ki fəqət türkiyə dəyil!güney azərbaycanda hər bala anasindan soruşur ana bizim dilimiz nədir ki telviziyada danişanlarilə farq edir!ana deyir ki bala biz türkük onlar fars.televiziyadad şifahi danişanda azərbaycan xalqindan ad aparanda türklər deyirlər. ama məktub danişanda azəri deyirlər!! azəri diyən 100dən 30u da olmür.türk olmaq elədəyir ki mən türkiyəliyəm!!!!!!!!!!!oda türkdür məndə türkəm.azərbaycan dili deməkdə yanlişdir! onun nədənidə bu ola bilir ki istəmişlər azərbaycanin adi dunyada ozunə gorə deyilsin və azərbaycan dili diyəndə azərbaycan yada duşsun yoxsa türk dili diyəndə türkiyə yada duşur!!!! ama yenə gorursunuz ki dövlət yazisinda azərbaycan dili yazilir azəri yazilmir azərbaycan dili demək azəri deməkdən çoooooox yaxşidir. son soz bu ki iranda 30000000a yaxin azərbaycan türkü vardir və bunlardan farslar qorxurlar və onlarin beyinlərinə belə doldurmaq istiyirlər ki bizim hamimiz əvəlcə farsiydik və azərbaycan sönradan türk olubdur və azərbaycanin aski dilinidə azəri adlandiriblar.allah yardimciniz olsun! --Turk oğlan 00:16, 9 yanvar 2009 (UTC)Cavabla

Oyun oyuncaq redaktə

İstifadəçilərdən xahiş edirəm, bir az səbrli olsunlar. Bu gün iki dəfə "Azərbaycan dili"ni "Azərbaycan türkcəsi"nə və geriyə dəyişdirilməsini müşahidə etdim. Bu məsələni oyun-oyuncağa çevirmək olmaz axı! --Vago 10:20, 1 Aprel 2010 (UTC)

Azərbaycan Türkcəsi redaktə

Məqalədən “Azərbaycan Türkcəsi” ifadəsinin çıxarılması doğru deyil. Birincisi Vikipediya qaydalarına görə doğru olduğu sübut oluna bilən hər şey mütləq göstərilməlidir. Bu dilin adlarından biri də budur. Google axtarışda elə 300000 yaxın “Azərbaycan Türkcəsi” ifadəsi tapır. Dilin rəsmi adı müzakirə olunarkən əgər yadınızdan çıxıbsa oxuya bilərsiniz: “...Komissiyanın üzvləri Bəxtiyar Vahabzadə, Anar, Elçin Əfəndiyev deyirlər ki, dövlət dili yazılsın: Azərbaycan türk dili, ya Azərbaycan türkcəsi. Komissiyanın başqa üzvləri, bu fikri bəyənməyiblər, yəni bu fikrə qoşulmayıblar. ... Həmin 1400 təklifdən 18-i dövlət dili ilə əlaqədardır. Bu 18 təklifdə dövlət dilini cürbəcür formalarda - ya türk dili, yaxud da ki, Azərbaycan türkcəsi yazmaq təklif edilir...[1]” Bu günə qədər də dilin necə adlandırılmalı olması KİV mübahisə mövzusudur. Ən azı Vikipediya qaydalarına əməl edin, mənbə varsa göstərilməlidir, mən isə onlarla mötəbər mənbə göstərə bilərəm. Məqalə başlığı dilin rəsmi adı ilə verilib, içəridə isə onun daha necə adlandığı bütün hallar mütləq yazılmalıdır. Hətta cənubda daha çox "torki" işlədilir. Vikipediya Azərbaycan Respublikasının dövlət qurumu deyil ki, rəsmi addan başqa hər şeyə qadağan qoyasan, əksinə Vikipediya tam əks prinsiplər üzərində qurulub--Melikov Memmed 06:04, 22 İyun 2010 (UTC)

1. Eyni məntiqlə məqaləyə Azəri türkcəsi dili, Qafqaz müsəlman dili, Qafqaz tatar dili ifadələri əlavə etmək olar. 2. O zaman gəlin bütün türk dillərinə bu ifadəni daxil edək, yəni Özbək Türkcəsi, Qırğız türkcəsi və s. 3. Azərbaycan qanunlarında, konstitusiyasında yazılana şübhə ilə yanaşmaq və Azərbaycan xalqını bir xalq kimi tanıdan dili müxtəlif adlarla adlandırmaq düz deyil. Türkdilli xalq demək olar, amma Azərbaycan Türkcəsi ifadəsi heç bir qəsmi dövlət saytında göstərilmir. 4. Məqalənin özündə hansısa bir alimin və ya görkəmli adamın buna münasibətini yazmaq olar. Amma məqalənin adında və ya girişində bunu belə qabarıq vermək absurddur. --Ira 06:20, 22 İyun 2010 (UTC)

Ümumiyyətlə İran Azərbaycanında Azərbaycan dili ifadəsi demək olar ki, çox az işlənir. Vikipediyada Azərbaycan konstitusiyasında yazılan mötəbər mənbələrdən biri sayılır, ancaq bu digərlərini absurt saymağa heç əsas vermir. Vikipediyada "rəsmi" məsələsi yoxdur. Özbək Türkcəsi, Qırğız türkcəsi və s. ilə də dilçilər məşğul olsunlar, Vikipediya istifadəçisi üçün nəzərdə tutulan iş deyil--Melikov Memmed 06:42, 22 İyun 2010 (UTC)

Alternativ variantlar işlənə bilər, işlənməlidir də. Sadəcə xahiş edirəm "Azərbaycan türkcəsi" kimi dilin qaydasının elə dilin adında pozulduğu variantlar daxil edilməzdən əvvəl bunun nə dərəcədə düzgün olduğu, hansı mötəbər mənbələrə, dilçilərin rəyinə əsaslandığı tam bəlli olsun. --TimBitsتِمبِتس 06:50, 22 İyun 2010 (UTC)

Güney Azərbaycanda ümumiyyətlə işlənmir (xalq arasında), onlar türki və ya türk dili deyirlər. Düz olanı da budur, deyə düşünürəm. Amma türk dili dedikdə digər türk dilləri ilə qarışdırılaması üçün bir az daha lokal şəkildə Azərbaycan türkcəsi (yəni Azərbaycan ərazisində yaşayan türklərin dili) işlədilməsi daha məqsədəuyğundur məncə. Bir də ki, əgər mənbə göstərilirsə ki, belə mənbələrdə mövcuddur, Azərbaycan dili və ya Azərbaycan türkcəsi şəklində preambulada göstərilməsində heç bir problem ola bilməz, hər halda hər iki mövqenin tərəfdarları özündən Amerika kəşf etmir və fikirlərini bir neçə mənbəylə sübut edir. Bir də ki, məsələ MM -in payız sessiyasında Nizami Cəfərov tərəfindən yenidən müzakirəyə çıxarılmalıdır. Görək onda nə qərar qəbul ediləcək. Azərbaycan dili ifadəsini ümumiyyətlə düzgün hesab etmirəm, çox qeyri dəqiq anlayışdır. Yəni türk dilinin nə qədər Azərbaycan dili olmağa haqqı varsa, eyni şəkildə, talış dili, udin dili hətta erməni dili də Azərbaycan dilidir. Necə ki, türklər nə qədər azərbaycanlıdırsa eyni şəkildə talışlar, kürdlər və hətta ermənilər də azərbaycanlıdır. Bu məsələnin konstitusiyamızda açıq buraxılması da səbəbsiz deyil. Belə ki, 1993 - cü il hadisələrindən sonra (Talış Muğan respublikası, sadvalçılar və Gəncə qiyamı) konstitusiyamızda türk dilinin birbaşa dövlət dili olduğunu göstərmək yenicə sakitləşmiş etnik azlıqların təkrar ayağa qalxmasına səbəb ola bilərdi. Məhz bunları nəzərə alan Kons.layihəsinin rəhbəri H. Əliyev və işçi qrupun rəhbəri R. Mehdiyev dilimizin adının qeyri-müəyyən Azərbaycan dili kimi təsbit edilməsinə qərar veriblər. Bu o zaman üçün çox doğru addım idi. Laikn bu gün Azərbaycan iyirmi il əvvəlki ölkə deyil və çox şükür, hansısa etnik qarşıdurmalar da yoxdur. Ona görə dilimizin öz adıyla adlandırılmasından təbii heç nə ola bilməz. --sefer azeri 14:12, 22 İyun 2010 (UTC)

Biz burda Azərbaycan dilinə ümumiyyətlə, "Azərbaycan Türkcəsi" deyilib-deyilməməsini müzakirə edirik, MM-in payız sessiyasında isə rəsmi dili belə adlandırmaq təklif olacaq. Ən azı deməli deyən var, yəqin İradə xanım verdiyim mənbələrdən bir-ikisini seçib məqaləyə yerləşdirər--Melikov Memmed 09:24, 22 İyun 2010 (UTC)

Türkiye'de konuşulan dilin adı Türkçedir. Fakat Türkçe bir tane değildir. Bu nedenle ilmi yayınlarda onu diğer Türkçelerden ayırmak için Türkiye'de konuşulan Türkçeye Türkiye Türkçesi adı verilmektedir. Aynı şekilde Azerbaycan Türkçesi de Azerbaycan'da konuşulan Türkçeye verilen addır. Anayasada Azerbaycan dili adı kullanılıyor olabilir fakat resmi dil olarak kullanılan dil tasnifte Türk dilinin bir lehçesidir. Yani bir tane Türk dili var Türkiye Türkçesi de bu Türk dilinin bir lehçesi, Azerbaycan Türkçesi de bu Türk dilinin bir lehçesi. --78.183.204.17 03:16, 2 iyul 2011 (UTC)Cavabla

Əlavə müzakirəyə ehtiyac yoxdur redaktə

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ KONSTİTUSİYASI Maddə 21. Dövlət dili I. Azərbaycan Respublikasının dövlət dili Azərbaycan dilidir. Azərbaycan Respublikası Azərbaycan dilinin inkişafını təmin edir.

II. Azərbaycan Respublikası əhalinin danışdığı başqa dillərin sərbəst işlədilməsini və inkişafını təmin edir.

Vikipediya virtual ensklopediyası virtualdır deyə burda nə gəldi yazmaq olmaz. Verilən informasiyalar real, dolğun, insanların ağlında şübhələr yaradacaq səviyyədə olmamalıdır. Azərbaycan Respublikası var və onun dilidə Azərbaycan dilidir. Bunu dəyişməyə lüzum görmürəm. Böyük qardaş axtarışından yaxa qurtarmaq lazımdır.

Özbək türkcəsi, qırğız türkcəsi, türk türkcəsi? Azərbaycan türkcəsi həqiqət olsaydı ümüdvaram ki, Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra bu məsələnidə həll etmiş olardı. Azərbaycan dövləti buna qadirdir və onun ziyalıları bunu həll etmək iqtidarındadır. Hörmətlə:--E-citizen 09:46, 22 İyun 2010 (UTC)

Doğru qeyd edirsiniz, 9 milyon vətəndaşı olan Azərbaycan Respublikasının Dövlət Dilinin Azərbaycan dili olmasına heç kəs şübhə etmir. Burada söhbətin predmeti 30 milyonu təmsil edən Cənubi Azərbaycanlı qardaşlarımızın dilimizi necə adlandırmasıdır. Hörmətlə, --Vago 09:52, 22 İyun 2010 (UTC)

Lingua Atropatenica redaktə

Bəlkə bütün mübahisələrə son qoymaq üçün dilimizi latınca olduğu kimi — Atropaten dili adlandıraq? Yadınızda saxlayın ki, bu problemi nə AzViki, nə də Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi həll edə bilməyəcək. Bu problem yalnız XXII əsrdə qismən həll olunacaq. -- Cekli829 14:55, 22 iyun 2010 (Cek vaxtı ilə)

Cekli829in “Bu problem yalnız XXII əsrdə qismən həll olunacaq” yazısı doğurdanda bu müzakirə məsələsini nə üçün yaradığını bir daha aydınlaşdırır. Azərbaycan Vikipediyasında bir çox mübahisələrin iki böyük səbəbi var. Birincisi istifadəçilər tam əmindilər ki, nə daha doğrudur, o da yazılmalıdır. Tamamilə Vikipediya qaydalarına ziddir, mötəbər mənbəyi olan hər şey yazılmalıdır. Kobud desək Vikipediya mənbələr toplusu olan bir ensiklopediyadır. İkincisi, istifadəçilər tam əmindilər ki, Vikipediya Azərbaycan Respublikasına məxsusdur. Bu da tam səhv fikirdir, Vikipediyanı Azərbaycan Respublikasına bağlayan tək bir şey Azərbaycan dildir, yəni biz ona nə millətimizin, nə də dövlətimizin bir hissəsi kimi baxmağımız gülüncdür, o sadəcə bir “ingilisin” proyektidir, vəssəlam. Vikipediya üçün ən elementar olan bu reallıq başa düşülsə, bir çox mübahisələrə də yer qalmazdı.--Melikov Memmed 11:10, 22 İyun 2010 (UTC)
Bir xahişim var. İndiyə qədər "nə üçün yazılmalıdır" yazıb durdum. Ancaq indi bir şey soruşmaq istəyirəm, nə üçün "yazılmamalıdır", bəlkə doğurdanda da bir ciddi səbəb var?--Melikov Memmed 12:39, 22 İyun 2010 (UTC)

Azərbaycan Türkcəsi ifadə kimi dil baxımından qüsurlu olduğu üçün məncə burda bir az ehtiyatlı olmalıyıq, çünki vikipediya nə qədər hamı tərəfindən redaktə edilsə də artıq müəyyən dərəcədə samballı informasiya mənbəyi (daha doğrusu toplusu) rolunu oynayır və burda nəyin nə cür yazılması gələcəkdə həmin formanın daha da etibarlılıq qazanmasına səbəb ola bilər. Bunu nəzərə alıb xüsusən də dil kimi həssas məsələlərdə yüz ölçüb bir biçməliyik. --TimBitsتِمبِتس 15:09, 22 İyun 2010 (UTC)

Şəxsən mənimçün qaranlıq qaldı. Qüsuru nədədir ki? Bəlkə "türk" ifadəsində?!--sefer azeri 21:04, 22 İyun 2010 (UTC)

Düzü mən də sizi başa düşmədim. Türk sözündə nə qüsur var ki? Problem burda türkcəsi sözünün düzəldilmə formasındadı. Bu dildə dil adları xyz+ -cə-ca şəkilçisi vasitəsi ilə düzəlmir. -ca, -cə şəkilçisi ilə nəyinsə hansısa dildə necə olduğu bildirilir (fikrimi bir az qarışıq ifadə etdiyim üçün üzr istəyirəm, lazımi terminləri bilmədiyim üçün bir az loru dildə yazıram, burda dilçilər kömək edə bilər). Yəni "türkcəsi" dedikdə bunun dilimizdə ancaq bir mənası ola bilər, o da məsəl üçün "filan dildə olan sözün türkcəsi", "ingiliscə map sözünün türkcəsi necədir?" və s. kimi. Bütün dillərin adı isə xyz dili formasındadır. Hətta buna ehtiyac olmadıqda belə. Məsələn bizdə hətta Urdu dili forması işlənir, yeri gəlsə urdu deyilən millət, xalq, cəmiyyət yoxdur, urdu sözün ancaq və ancaq dili nəzərdə tutur, buna baxmayaraq bizdə dil adını bildirmək üçün dilçilikdə qəbul olunmuş standard praktikaya sadiq qalınaraq burda da dili sözün işlənir. Yəni dediyim odur ki, dil baxımından məqbul olması üçün dilin adında "dili" sözü olmalıdır. Azərbaycan türkcəsi isə, türk dilində bir ifadə var, "qələti məşhur"-dur, yəni ki, geniş kütlə tərəfindən istifadə olunan amma özlüyündə səhv olan bir şey. Biz indi sırf vikipediyada əsasən geniş yayılmış variantlar işlənir deyiban elə bu formadan da istifadə edə bilərik. Sadəcə burda bir az məsuliyyətli olmaq lazımdır, vikipediyanın qüsurlu variantların daha da qəbul edilən hala gəlməsinə köməklik göstərməsini istəməzdim. Özü də elə dilin adındaca, ahəng qanunu ahəng sözündə pozulursa bu o demək deyil ki, dilimizin bütün qaydalarını elə dilin adında pozmağa başlaya bilərik. Gərək dilimiz barədə bir az həssas olaq, pozulmasının qarşısını əlimizdən gəldiyi qədər almağa çalışaq. --TimBitsتِمبِتس 16:54, 22 İyun 2010 (UTC)
Burada (AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MƏDƏNİYYƏT VƏ TURİZM NAZİRLİYİ və F. KÖÇƏRLİ ADINA RESPUBLİKA UŞAQ KİTABXANASI ELMİ METODİKA ŞÖBƏSİ. “Azərbaycan dili milli varlığımızın aynasıdır” ( “21 fevral – Ana dili günü” nə həsr olnmuş metodik vəsait) BAKI – 2010) belə bir cümlə var: “Azərbaycan dili uzun bir müddət "türki", "türk dili", "Azərbaycan türkcəsi", bəzən isə "tatar dili", "Qafqaz tatarlarının dili" (xüsusən rus dilində yazılmış əsərlərdə) adlandırılmışdır”. Burdan belə çıxır ki, sadəcə “Azərbaycan dili” var, ancaq onu nə vaxtsa başqa cür də adlandırıblar, yəni bu Vikipediyada əks mövqedə duranların fikridir, üstəlik dilimizin keçdiyi bütün inkişaf boyu necə adlandığı da dəqiq verilib. Məncə bu cümlə məqaləyə yazılsın və müzakirə səhifəsində də idarəçilər ayrıca bölmə yaradıb qeyd yazınlar ki, gələcəkdə də bilməyənlər yenidən bu məsələni qaldırıb vaxtlarını sərf etməsinlər.--Melikov Memmed 05:06, 23 İyun 2010 (UTC)

Türkcə redaktə

Dil nədir? Dil millətin millət olaraq özünü təsdiqidir, tarixi, mədəniyyəti, mənliyidir. Hər bir millət DİLİ ilə fəxr edir. Biz isə DİL sözünü TÜRKÇƏ ilə əvəz etməyə çalışırıq. TÜRKÇƏ nədir? Yəni türkün kiçiyi, balacası, alcağı. Yəni özümüz dünyada hörmət qazanmış DİL ifadəsindən imtina etməli və bildirməliyik ki, bizdə dil yox nəyinsə "alçağıdır". Bunu mən heç zaman qəbul edə bilmərəm Dil kəlməsi kimi məğrur bir sözün çə, cə, şəkilciləri ilə verilmiş kiçildilmiş, alçaldılmış sözlərlə əvəz olunaraq AZƏRBAYCAN kəlməsindən sonra işlənməsi o deməkdir ki, biz millət kimi hələ formalaşmamışıq, bizdə dil yox, türkcədir. Bunu hansı Azərbaycanlı qəbul edər. Bu ifadə güllədən də betərdir. --Ira 07:05, 23 İyun 2010 (UTC)

İradə xanım, münasibətiniz çox mükəmməldir. Sizinlə razıyam! -- Cekli829 12:49, 23 iyun 2010 (Cek vaxtı ilə)

Azərbaycan dili 1938-ci ildə bütün xalqların və millətlərin dahi rəhbəri yoldaş Stalin tərəfindən ortaya atılmışdır. İndi belə çıxır ki, bu müddətə qədər olan dilimiz nəyinsə "alçağı" imiş, Stalin də onu “yüksəldib”? “İngiliscə danışır” ifadəsinin məgər “alçaq ingilis danışır” kimi bir mənası da var? –ca, -cə şəkilçilərinin dilimizdə konkret mənası var, məsələn, almanca, rusca, ləzgicə və s. Üstəlik Türkiyə vətəndaşları dili Türkçədir. Məncə, Azərbaycan türklərindən heç kəs hələ indiyə qədər onların “alcaldılmış” dildə danışdıqlarını hiss etməyib. “Türkçə” ifadəsi haqqında, yəni onun nəyinsə "alçağı" olması haqqında fikirlərin heç bir elmi əsası yoxdur.--Melikov Memmed 07:57, 23 İyun 2010 (UTC)

1. Azərbaycan dilinin 1938-ci ildə ortaya atılması səhv vikirdir. "İslamaqədərki dövrün ən böyük tarixi-ideoloji yekunu Azərbaycan xalqının yaranması idi. Bu həm də Azərbaycan dilinin və ideologiyasının təşəkkül dövrü idi." və ya «Azərbaycan dilinin və xalqının təşəkkülü III - VII əsrlərdə baş vermiş, VII-VIII əsrlərdə başa çatmışdır. Bu zaman Azərbaycanda gedən dini mübarizə artıq sona yetmişdi» («Azərbaycan tarixi», 1994. Z.M.Bünyadov və Y.B.Yusifovun redaktəsi ilə, s. 235). Azərbaycan dili ifadəsi artıq Atabəylər dövründə var idi (Ziya Bünyadov "AZƏRBAYCAN DİLİ VƏ TARİXİ") Sonradan müxtəlif işğallar nəticəsində dilimizi məhv etmək, bizi bir millət kimi yox etmək üçün Azərbaycan dili və Azərbaycanlılar müxtəlif cür adlandırılmağa başladı.

2. "İngiliscə" ifadəsində problem yoxdur, deyə bilərsiniz Azərbaycanca - eyni cürdür və mən qəbul edirəm. "Azərbaycan türkcəsi" isə başqa məna verir. (Yuxarıda yazmışam). Mən demişdim axı mənim elmi işim İnformasiya müharibəsidir və bu kimi çox həssas və ictimaiyyətin hələ tam anlamadığı problemlər çoxdur. Vikipediya bu müzakirələrin yeri deyil. Bu problemlərlə bağlı dünyada, həmçinin Azərbaycanda elmi konfranslar keçirilir. --Ira 08:37, 23 İyun 2010 (UTC)


AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ KONSTİTUSİYASI xalq tərfindən qəbul edilmiş və ən etibarlı mənbədir. Hər kəs həmin mənbəyə çox hörmətlə yanaşmalıdır. İradə xanımın "Əlavə müzakirəyə eytiyac yoxdur" təklifi ilə tam razıyam.--Sultan11 08:43, 23 İyun 2010 (UTC)

İradə xanım, "türkçə" sözünün dediyiniz mənanı verməsi üçün vurğu ikinci hecaya düşməlidir, halbuki dil adını bildirəndə birinci hecaya düşür. Üstəlik dil adını ifadə edərkən sözə türk dilində olduğu kimi "ça, çə" şəkilçisi deyil, "ca, cə" şəkilçisi əlavə olunur. Wertuose 09:15, 23 İyun 2010 (UTC)

Razıyam. Amma yazıda vurğuya çox zaman fikir vermirlər. "ça, çə" şəkilçisi deyil, "ca, cə" şəkilçisi əlavə olunur məsələsi ilə bağlı - qramatik səhvlər edə bilərəm. Bu mənim ən zəif cəhətimdir. Hörmətlə, --Ira 09:24, 23 İyun 2010 (UTC)

Düşünürəm ki, Axanın dediklərindəki həqiqətlərə göz yummaq lazım deyil. Azərbaycan Respublikasında dilimiz "Azərbaycan dili"dir. Azərbaycan dili statusunun yaxın keçmişimizə aid olub-olmaması ilə bağlı öz aramızda ikitirəlikdir, başqalarına necə başa salacağıq ki, bu dilin adı Cənubi Azərbaycanda da Azərbaycan dilidir?! Məncə burada "Azərbaycan türkcəsi" ilə mübarizə aparmaqdansa, ingilis dilini bilən Azərbaycansevərlər, imkan daxilində, EnVikidə daha acınacaqlı olan, bildiyim qədər "Azərbaycan dili"nə heç bir aidiyyəti olmayan "Azəri dili"nin çıxarılması ilə bağlı mübarizə aparmalıdırlar.--Vago 10:04, 23 İyun 2010 (UTC)
Artıq tək bu səhifədə üçüncü dəfə yazmaq məcburiyyətindəyəm. Azərbaycanca Vikipediyakı istifadəçilərin böyük bir qismi Vikipediya prinsipləri haqqında demək olar ki, heç nə bilmirlər: Vikipediya qeyri-hökumət təşkilatı olan Vikimedia Fondu tərəfindən yaradılmış Onlayn ensiklopediyadır. Onu digər internet ensiklopediyalardan fərqləndirən əsas cəhət onun açıq olması, yəni istənilən internet istifadəçisinin onu redaktə edə bilməsidir. Ensiklopediyanın əsas tələbi yazılan məqalələrdə və əlavə edilən məlumatlarda neytral nəzər nöqtəsinin (NPOV — Neutral Point Of View) qorunmasıdır. Bu səbəbdən kimin nə fikirləşməsi, nəyin rəsmi, nəyin qeyri-rəsmi olmasının Vikipediya üçün heç bir əhəmiyyəti yoxdur. 2x2 qədər sadə bir şey. Ən qəribəsi isə bu məqalədə ümumiyyətlə mübahisə doğuran bir şey yoxdur, Azərbaycan dili məqaləsi var və sadəcə bu məqaləyə bu dil haqqında adi bir məlumat, yəni onun daha necə adlandığını yazmaq lazımdır. Bunun isə nə səsvermə, nə rəsmi mənbə, nə idarəçi inadı ilə qadağan etmək olmaz, çunki bu Vikipediya prinsipidir, hər bir istifadəçinin bunu etmək hüququ var. Siz qadağan etdiniz, sonra, 50 milyonluq azərbaycanlıların bir çoxu ümumiyyətlə bu ifadədən istifadə etmir. Ana səhifədə dillərə baxın, dilimizə əksər dillərdə “Azəri” adlandırılıb, MM tutmuş hər yerə müraciət etmişəm, cavab yazan tək bir nəfər yoxdur. Türkiyədə ümumiyyətlə “yarı” rəsmi qaydada azərbaycanlı əvəzinə Azəri işlənir. Orada da həm TDK, TRT qurumları və s. dəfələrlə meyl yazmışam, tam bir sükunət. Bu dil məsələsi belə əzizdirsə, bəs niyə səs çıxaran yoxdur. Yoxsa klassiklərimiz yazmışkən bu da "boğazdan yuxarı"--Melikov Memmed 10:13, 23 İyun 2010 (UTC)
Oxuya bilərsiniz--Melikov Memmed 10:25, 23 İyun 2010 (UTC)
Bu təşəbbüsünüzə görə təşəkkür edirəm. Etiraf edək ki, heç birimiz razı deyilik ki, bizi (eləcə də dilimizi) necə gəldi adlandırsınlar. Amma əzizləmək xüsusunda bir şeyi də qeyd etməyi lazım bilirəm ki, İran qəzetlərində bayrağımızı təhqir etməyə görə (başıaşağı çap etmişdilər) qəzetlərimiz vay-şivən qopartmışdı, Təhsil Nazirliyinin məktəblərə payladığı 3-4 dərslikdə bayrağımızı başıaşağı çap etmişdilər, səbəbkarlara heç bir şey olmamış kimi gözün üstə qaşın var deyən də olmadı (Türkiyədə belə şey üstündə "adamın anasını ağladardılar"). Belə çıxır Dövlət Bayrağına da sevgimiz elə bu qədərmiş... --Vago 10:41, 23 İyun 2010 (UTC)

İradə xanımın dediklərini əsassız sayıram. Heç bir alçaldıcı və sair bir şey yoxdur. Bu bilirsiniz nəyə bənzəyir? İradə xanım "türk" sözündən qıcıqlanır. Eyni uğurla mən bu sözü sevə bilərəm. Və? Xahiş edirəm... Bu qədər problem olan yerdə, mübahisəyə baxın... "Azərbaycan türkcəsi" adlandırmadır. Olub, olur olacaq da. Eyni zamanda Azərbaycan dili, azərbaycanca. Sənədlə bunları dəyişmək olmur. Vikipediya əsil xalq ensiklopediyasıdır. Konstitusiyadan olan ifadələri, konkretləşmiş şeylərə aid mənbə kimi göstərmək olar. Və ya sadəcə qeyd etmək olar ki, Azərbaycan Respublikasında bu dil rəsmi olaraq Azərbaycan dili adlandırılır. Yəni bu tip. Daha dili zornan dəyişmək lazım deyil. Güneydə iki Azərbaycan əhalisini üst-üstə qoyanda heç şimaldakı qədər adam etmir. Onlar Azərbaycan dili deyirlər? Türkcə, Türk dili deyirlər. Bu axı gürcü və ya başqa millət nümayəndəsi deyil ki, deyəsiniz bu öz dilində deyir də. Bunlar da azərbaycanlıdırlar. Özüdə heç azərbaycanlı demirlər özlərinə :D. Türk deyirlər. Şimali Azərbaycana görə azərbaycanlıdırlar, biz də onlar üçün türk. İndi nə? Onlara da bu "konstitusiya"nı yeridəcəksiniz? O üzdən işiniz yoxdur bu adlandırmalarla :). Qoy qalıbdır. Nə qədər silsənizdə, yazılacaq. Hörmətli Məmməd bəy, bütün fikirlərimi elə bil əvəzimə yazıb. Əsasən birinci ifadəsində. --Proger danış 10:31, 23 İyun 2010 (UTC)

Məqalədə “Azərbaycan dilində 9 qısa (i, ü, e, ö, ə, a, o, u, ı), 6 uzun (i:, e:, ö:, ə:, a:, u:) sait var” cümləsini “Azərbaycan dilinin fonem tərkibində 9 qısa (i, ü, e, ö, ə, a, o, u, ı), 6 uzun (i:, e:, ö:, ə:, a:, u:) sait var” ilə əvəz etmək istəyəndə İradə xanımın səhifəni qoruma altına aldığın gördüm. Düzü səhifəyə qarşı heç bir vandalizm olmadan mübahisənin mərkəzində olan bir idarəçinin bu cür hərəkəti Azərbaycanca Vikipediyada doğurdan da “bardak” olmasına gözəl nümunədir. Heç kim, bir idarəçiyə bu hüququ digərlərinin susdurmaq üçün verməyib, indiyə qədər bunu bilməyibsə, bundan sonra öyrənsin. Xahiş edirəm əsassız qoruma qaldırılsın--Melikov Memmed 11:04, 23 İyun 2010 (UTC)

Melikov Memmed. Bildirməliyəm ki, Vikipediyanın ümumi qaydasına görə hər-hansı məqalədə redaktə müharibəsi gedirsə və ya məqalənin müzakirə səhifəsində qızğın mübahisələr başa çatmayıbsa idarəçinin həmin məqaləni mühafizə etməyə tam hüququ var. Bu məsələyə başqa don geyindirməyin, xahiş edirəm. Əgər neytral bir informasiyanı məqaləyə daxil etmək istəyirsinizsə bunu da çox asanlıqla həll etmək mümükündür. Belə hallarda idarəçilərdən birinə müraciət olunmalıdır ki, məqalənin mühafizəsini müvəqqəti ləğv etsin. "Vikipediyada doğurdan da “bardak” olmasına gözəl nümunədir" ifadəsinə görə isə sizə ikinci xəbərdarlıq edirəm.--Ira 11:31, 23 İyun 2010 (UTC)

Progerə isə bildirirəm ki, yuxarıda yazmışdım: Məqalə daxilində bütün fikirlər yazıla bilər. Məqalənin adında və girişində isə etibarlı mənbələrə söykənməyən məlumat qoymaq qadağandır. "İradə xanım "türk" sözündən qıcıqlanır." ifadəsinə görə isə Progerə xəbərdarlıq edirəm. Vikipediyanın qaydalarına əsasən istifadəçini əsassız olaraq böhtanlamaq blokla nəticələnə bilər. --Ira 11:31, 23 İyun 2010 (UTC)

Mən bənzəyir yazmışam. Günahlandırmır, böhtan atmıram. Fikrimi bildirə bilmərəm?! Böhtan var burada?! --Proger danış 11:34, 23 İyun 2010 (UTC)
Məncə Azərbaycan dilində 15 sait yoxdur (9+6), ikincisi isə, birinci xəbərdarlığınız yox, ancaq ikincisini qəbul edirəm--Melikov Memmed 11:41, 23 İyun 2010 (UTC)
Bəzi istifadəçilər məsələyə çox qəribə münasibət göstərirlər. Mənim vətəndaşlığım azərbaycanlıdır, milliyətim isə türkdür, dilim də türk dili daha konkret Azərbaycan türk dili və ya Azərbaycan türkcəsidir. Mən Azərbaycan dili adlı qondarma bir dil də tanımıram. Axı kimsə mənə zorla deyə bilməz ki sənin dilin Azərbaycan dilidir. Şüurlu bir insan olaraq mən dilimin adını çox gözəl bilirəm, bilməyənlər öyrənsin. Cekli bəy sizin ana dilinizin adında (cek dili) etnik mənsubiyyəti göstərilibsə, mənim ana dilimdə niyə etnik mənsubiyyəti göstərilməsin, havadan asılı vəziyyətdə, qondarma bir adla çağırılsın! Xeyirdi mi? Dilimizin adının Azərbaycan dili (dil adı böyük hərflə yazılmaz!) olduğuna israr edənlərə, erməni dili də bir Azərbaycan dilidir. Bu məntiqi anlamaq o qədər çətindir? İrada xanım sizin indiyənə kimi külli miqdarda erməni, ərəb, fars və türk dilli mənbələr oxumuşa və araşdırmışam, hələ hansısa mənbədə Azərbaycan dili ifadəsinə rast gəlməmişəm. Məndə Z. bünyadovun Atabəylər dövləti əsəri yoxdur, siz sitat gətirmisiz, mümkünsə deyin Ziya bəy Azərbaycan dili ifadəsinin hətta Atabəylər dövləti dövründə olduğunu deyərkən hansı mənbəyə istinad edib. Deyin mən mütləq həmin mənbəni tapıb araşdıracam. Ə. Seyidov - özünün "Heydər Əliyev və Azərbaycan Konstitusiyası" əsərində açıq - aydın qeyd edir ki, "Azərbaycan dili ifadəsi 1936 - cı il konstitusiyasına əlavə edildi və beləliklə də Azərbaycanlı əhalinin dili Azərbaycan dili adlanmağa başladı." Əgər dilimizin adı Azərbaycan dili idisə onda Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin (bir az dərinə getsək Səfəvilər dövlətinin rəsmi olan dil, Məhəməd Füzulinin, Nəsiminin yazıb yaratdığı dil hansı dildir? Azərbaycan dili? Gülüncdür! Füzuli və Nəsimi öz dilini türk dili adlandırır, Səfəvilərin rəsmi dili də türk dili idi. Bu cür nümunələri çox artırmaq olar.) dili hansı dil idi? Rəsmi şəildə həmin dövlətin dili türk dili adlanırdı. Deməli bütün bunların Azərbaycan dilinə dəxli yoxdursa, bizlərə də dəxli yoxdur? Və ya dünənimizə baxaq Hüseyin Cavid də bəxtiyar vahabzadə də yaradıcılıqlarının türk dilində olduğunu qeyd edirlər. Bəs hanı Azərbaycan dili? Proger bəy İrada xanımın "türk" sözündən qıcıqlandığını və ya hansısa hüququndansa istifadə etdiyini iddia etmək də ağlabatan deyil. Artıq neçə ildir tanıyırıq bir - birimizi (virtual da olsa). Sadəcə olaraq İrada xanım hər şeyin ən yaxşısının bizimçün olmasını və düşmənlərimizin ilişəcək bir şey tapa bilməmələrini istəyir ki. bu da anlaşılandır. zatən bizim hamımızın istəyi budur. --sefer azeri 16:55, 23 İyun 2010 (UTC)
Yuxarıda yazdıqlarınızla, hörmətli Səfər bəy razıyam. İki əlli. Əlavə olaraq eyd edim ki, 1991-ci ildə Azərbaycan müstəqil olanda dövlət dili türk dili olub. Mən özüm 1998-ci ilədək Ana dili (və ya Azərbaycan dili yox) "Türk dili" kitabını oxumuşam. Sonradan başladılar kütləvi dəyişməyə. Ümumiyyətlə burada mübahisəli bir şey yoxdur. Üstəklik mənim cümlələrimi təhrif etməkdə dayanın! ) Burada hamınıza hörmət edirəm. Amma böhtan atdığım bir şey yoxdur. Bu mənim suibyektiv fikrimdir. Mənə elə gəlir. Başa düşürsünüz? Mənə elə gəlir ki, İradə xanım türk sözündən qıcıqlanır. Əgər elə deyilsə, lap əla! :) Başa düşün, mənə ELƏ gəlir! Səhv gəlirsə, çox gözəl. Sadəcə böhtan atıram və ya nəsə - bunlar özü əsassızdır. Məsələ lap Fransadakı "erməni soyqrımını şübhə altına qoydunsa, cərimə olunur, israr etdinsə həbs olunacaqsan" qanuna bənzədi. İradə xanımın nə xətrinə dəymək istəyirəm nə də hörmətinə. Biz hamımız ağıllı adamlarıq və yaraşmaz heç :). Fikrim də böhtan deyil idi, məndə bu təəsüratları oyatdı. Əlavə olaraq qeyd edim ki, bir-birimizə yardım etmək istədikdə, bir hissəmizi kəsib atırıq. Özümüz edirik, hər zaman. "Azərbaycan türkcəsi"ni atmaqla elə düşmənə yardım edirik. "Azərbaycanlı" və "azərbaycan dili" çox cavan adlandırmadır. Düşmən də bundan istifadə edib, deyir ki, sənin yaşın 1935-dəndir. :/. Mən belə başa düşdüm ki, İradə xanım "Azərbaycan türkcəsi"ni başlıqda yazılmasına qarşıdır. Yalnız məqalənin tərkibində. Amma düşünürəm ki, bu düz deyil. Yuxarıda da güneylilərin bizdən sayca çox olmaqlarını, adlandırmalarının da bizdən fərqli olduğunu göstərmişəm. Fikrimcə məqalədə adlandırmada ayrıca "Azərbaycan dili" arxasıca isə (həm də Azərbaycanca, Azərbaycan-türkcəsi adlandırılır) kimi yazmaq olar. Və ya bunu infoblokda qeyd etmək olar. Ancaq mütləq başlıqda olmalıdır! Subyektiv fikrimdir. --Proger danış 12:19, 23 İyun 2010 (UTC)
Dilimizin daha əvvəl türk dili, indi is azərbaycan dili adlanmasına baxmayaraq burda nəzərdə tutulan eyni dildir. Hətta türk dili adlandığı dövrlərdə və yerlərdə eyni vaxtda mövcud olan başqa türk dili ilə eyni dil olduğu heç vaxt hesab olunmayıb. Sadəcə adı eyni olan iki fərqli dil olması bir az qarışıq vəziyyət yaradırdı(yaxın olsalar da fərqli və müstəqil dillər olduğu məncə linqvistikada mübahisə doğurmur). Bu vəziyyəti aradan qaldırmaq üçün də hazırki dəyişikliyə gedildi (hər halda bu dəyişiklik üçün təqdim olunan izah beləydi, özüm həmin konstitusiya layihəsinin rəhbərinin bu barədə çıxışını eşitmişəm). Sadəcə bu həll görünür problemi tam ortadan qaldıra bilmədi, çünki heç bir əlavəsiz təkcə azərbaycan dili adlandrmaq bir çox səbəbdən düzgün deyil, bunun səbəblərini yuxarıda istifadəçilər ətraflı şəkildə yazıb. Əgər fərqləndirmə naminə Azərbaycan sözü işlənməlidirsə və dilin də öz adı tük dilidirsə onda Azərbaycan türk dili termini istifadə oluna bilər. Bu termin daha az işləndə də dil baxımından daha düzgündür. --TimBitsتِمبِتس 12:36, 23 İyun 2010 (UTC)

Prinsipcə heç bir fərqi yoxdur. Hər ikisində dilin etnik məsubiyyəti göstərilir. Və dilçilik baxımından (mən sırf tarixi və etnik nöqteyi nəzərdən yanaşıram məsələyə, dil bilgim o qədər zəngin deyil) da bu düzdürsə belə yazılsın. --sefer azeri 18:53, 23 İyun 2010 (UTC)

Nəzərə alın ki, burda nə “Azərbaycan dili ” ifadəsini dəyişməkdən, nə də onun nə qədər düz olub-olmadığından söhbət getmir. Dilimizin Azərbaycan Respublikasında rəsmi adı belədir, məqalə də elə bu adla adlanmışdır. Sadəcə bu məqaləyə dilin digər formada da adlarının olması haqqında məlumatın yazılması problem olub. Təsəvvür edin Gəncə məqaləsində biri “sovet dövründə şəhər Kirovabad adlanıb” yazmaq istəyir və səs-küy qalxır ki, “Kürün tərsinə axması mümkündür, ancaq bunu yazmaq yox”. Bu nəinki gülüncdür, hətta çox maraqlıdır ki, axı nə üçün olmaz? Axı bu belədir, bu faktdır, bu tarixdir--Melikov Memmed 14:14, 23 İyun 2010 (UTC)
Müzakirələrin gedişi onu göstərir ki, mənim dəlillərim kimlərinsə xoşuna gəlmir və mənə qarşı şəxsi hücumlara çevrilir. Məni burada "bardak" yaratmaqda, "türk" sözündən qıcıqlanmaqda və daha nələrdə ittiham edirlər. Müzakirələrin bir az da uzanması müəyyən istifadəçilərin mənə qarşı şəxsi təhqirlərin davam edəcəyi ehtimalını artırır. Bunun isə bloklanma ilə bitəcəyindən ehtiyat edərək müzakirədə iştirakdan imtina edirəm. Mən sözümü dedim, fikirlərimi qismən də olsa açıqladım. Müzakirədə iştirak edən bütün istifadəçilərə dərin hörmətlə, --Ira 14:47, 23 İyun 2010 (UTC)
İradə xanım, "bardak" mənim sözüm olduğu üçün birmənalı bildirmək istəyirəm ki, mənim Sizə qarşı heç bir şəxsi hücumum yox, bunun üçün heç səbəb də yoxdur. Çünki mən bütün varlığımla həqiqətə gedən yolun yalnız və yalnız mübahisələr və müzakirələrdən keçdiyinə inanıram və əks fikirdə olanlar haqqında da ən xoş fikirdəyəm. Üstəlik, burada indiyə qədər iki xəbərdarlıq alıb bloklama gözləyən mən olduğum halda Sizin nədən bloklanma ilə bitəcəyindən ehtiyat edərək müzakirədə iştirakdan imtina edmıniz şəxsən mənə aydın deyil. Sadəcə bir daha bildirmək istəyirəm ki, mən Vikipediya prinsiplərinə tam uyğun olduğuna əmin olduğum üçün məqaləyə mənbə göstərərək bu informasiyanın yazılmasını israrla tələb edirəm--Melikov Memmed 15:15, 23 İyun 2010 (UTC)
Mən ittiham etmirdim! :) Mən çox rahat bu müzakirə/mübahisələr iştirak edirəm. İttiham deyil bu. Mənə belə gəlir, bənzəyir başa düşürsünüz? :) Bu hərəkətlər onu göstərir ki, (hər halda daha çox) türk sözündən qıcıqlanma və sair yox imiş :D. Üzr istəyirəm! :) Bu axı niyə belə pis gəlir, başa düşmürəm... İndi səhv bilmişəm də :). --Proger danış 16:11, 23 İyun 2010 (UTC)

"burada indiyə qədər iki xəbərdarlıq alıb bloklama gözləyən mən olduğum halda Sizin nədən bloklanma ilə bitəcəyindən ehtiyat edərək müzakirədə iştirakdan imtina edmıniz şəxsən mənə aydın deyil" sualınıza cavab olaraq bildirirəm ki, mən sizi və mənə qarşı haqsız davranan digər istifadəçilərı bloklamaq istənədiyimə görə müzakirəni dayandırıram. --Ira 15:27, 23 İyun 2010 (UTC)

İzahat üçün çox sağ olun! Ancaq xahiş edirəm məqalə qorunmasını qaldırın ki, öz haqlı dəyişikliklərimizi edə bilək--Melikov Memmed 15:33, 23 İyun 2010 (UTC)

Fars əlifbası redaktə

Bu fikir nə qədər düzdür: "ərəb əlifbasını əsas tutmuş və həm bu əlifbayla, həm də fars əlifbası ilə çoxlu dəyərli əsərlər yaratmışlar." Fars əlifbası deyilən bir şey yoxdur, sadəçə ərab əlibasına bir neçə hərf əlavə olunub, ona da ərəb-fars əlifbası deyillər və onu ərəb əlifbasından ayırmaq düz deyil--Melikov Memmed 15:59, 23 İyun 2010 (UTC)

XƏBƏRDARLIQ redaktə

Məqalənin adında və ya preambulasında "Azərbaycan türkcəsi" ifadəsi daxil edərkən mötəbər mənbə göstərməyən hər kəs xəbərdarlıqsız bloklanacaqdır. --Ira 02:41, 24 İyun 2010 (UTC)

Məncə artıq maqalədə istər dilin adları, istərsə də tarixi haqqında məlumat var, preambula məsələsini də hələlik qalsın açıq. Yəni bir az vaxtım var onu da mübahisələrə xərcləmək istəmirəm--Melikov Memmed 04:55, 24 İyun 2010 (UTC)

Qanun vı fərmanlar redaktə

Dilə dair hüquqi sənədlər mütləq burada olmalıdır? --N KOzi 07:24, 19 fevral 2011 (UTC)Cavabla

Həqiqətən seninirəm ki, türklüyü, milli varlığı bu qədər önəmli hesab edən türk köklü soymdaşlarım var. — Bu imzasız yazı 62.212.230.25 (m) tərəfindən əlavə edilib; 12:06, 13 sentyabr 2011 (UTC)Cavabla


Düzdür. Belə və ya

Dövlət dilinin hüquqi statusu redaktə

--Orxan Şirinov (talk) 18:49, 2 mart 2013 (UTC)Cavabla

Dövlət dilinin hüquqi statusu redaktə

--Orxan Şirinov (talk) 18:47, 2 mart 2013 (UTC)Cavabla


Bu vacib məsələdir. Orxan müəllim, bu sizsiz?

--Elşad Musayev (talk) 19:03, 2 mart 2013 (UTC)Cavabla

sayın yazlışında harada səhvə yol verilib redaktə

xs1xcu esr isona catd

sayın yazlışında harada səhvə yol verilib? redaktə

birinci olmaq mənim arzumdur

Azəri/Azəricə redaktə

Bu kelimelerin Azerice ansiklopedi okuyucularından sistematik olarak saklanması vahim bir durum.Manaviko (müzakirə) 17:26, 28 aprel 2018 (UTC)Cavabla

Azərbaycan dilində Ərəb və Latın əlifba qarşılıqları redaktə

Məqalədə ərəb-kiril-latın yazma sistemlərini yan-yana göstərən cədvəldən sonra Azərbaycan dilində Ərəb və Latın əlifba qarşılıqlarına dair iki çox böyük cədvəl var. Məncə onlar oxuyucular üçün maraqsız və lazım olduğundan artıq məlumat verir. Tutduğu yerdən hələ danışmıram. Birini saxlayıb (ərəb-kiril-latın) başqa ikisinin silinməsini təklif edirəm.

"Ural-Altay dilləri ailəsi" redaktə

Ural və Altay dillərinin əlaqəsi haqqında fərziyyə uzun müddətdir ki, əsassız hesab olunur 213.172.85.17 07:04, 21 iyun 2022 (UTC)Cavabla

Azərbaycan türkcəsi redaktə

Sortilegus, salam. Həm də "Azərbaycan türkcəsi" adlandırırlar. Hər nə qədər rəsmi olmasa da, bunu məqalə daxilində qeyd etmək olar deyə düşünürəm. dancewithdevil (müzakirə) 08:10, 21 iyun 2022 (UTC)Cavabla

@Dancewithdevil yes that's true 5.121.134.67 15:27, 19 noyabr 2022 (UTC)Cavabla
"Azərbaycan dili" səhifəsinə qayıt.

Saytda 62 nəfər
Top.Mail.Ru
©Tatli.Biz 2010-2024