Məmmətqulular Sülaləsi Haqqinda Melumat - Vikipedia

Məmmətqulular Sülaləsi Haqqinda Melumat - Vikipedia


Siz Geniş ensklopediyada istədiyinizi tapa bilərsiniz

Məmmətqulular Sülaləsi

Məmmətqulular sülaləsi təqribən 600 il idarə edən xanədandır. Məmmətqulular,Məmmətquluoğulları, Âl-i MəmmətquluHanədan-ı Âl-i Məmmətqulu olaraq da bilinir. Sülalə adını, qurucuları olan Məhəmmət və Qulu dan alıb. Məmmətqulu sülaləsinin 1299-cu ildə başlayan idarəsi hələdə davam edir.

Məmmətqulular Sülaləsi
azərb. Məmmətqulular Xanədanı
Banisi Məhəmmət Qazi
Hazırkı rəhbər Elşən Quliyev
Əsası qoyulub 1299
Milliyyət Qafqaz türkləri (kişi nəsli)
Titullar
Padşah
Sultan
Bəy
Xan
Qazi
Xaqan
Xəlifə

Soykökü redaktə

Səlcuqlular 1071-ci il Malazgirt Meydan zəfərindən sonra Qafqazı fəthə başladıqları sırada özlərinə bağlı türkmən boylarını, bu ölkənin müxtəlif bölgələrinə məskən etmişlər. Yerləşdirilən Türkmənlər içində Osmanlı Dövlətini quran Qayıxanlılar da mövcud idi. Qayıxanlıların tarixi Anadoluya köç etmələrindən etibarən başlamaqdadır. Qayıxanlıların IX əsrdən etibarən Ceyhun çayını keçərək İrana gəldikləri haqqında tarixçilər məlumat vermişlər. Ceyhunu keçən Qayıxanlılar Xorasansanda Mərv və Mahan tərəfinə yerləşmişlər və sonra Monqolların hücumlarına görə yerlərini tərk edərək Azərbaycana və Şərqi Anadoluya gəlmişlər. Bu qeydlərə görə Qayı boyu da Səlcuqlularla birlikdə Xorasana və Monqolların təcavüzləri üzərinə, Azərbaycana və Şərq Anadoluya köç etmişlər.

Oğuzların Qayı boyundan olan Gündüzalpın oğlu Ərtoğrul bəy oğullarından Saru Batu bəyi Konyaya göndərib, Anadolu Səlcuqlu Sultanı I Alaəddin Keyqubadan məskunlaşmaq üçün bir yer istəmiş və ona Ankara ətrafındakı Qaracadağ verilmişdir. Ərtoğrul Bəy burada ikən Səlcuqları Monqol və Bizans hücumlaından qorumuşdur. Bundan əlavə, Qayı nəslindən olanların məskunlaşdığı ərazi sərhəd xəttini təşkil edirdi. Onlar Səlcuqlu dövlətinin şimal qərb vilayətlərini müdafiə etməli idilər. Səlcuqlardan torpaq almış tayfa başçıları əhalidən vergi toplamaq, qonşu dövlətlərin torpaqları hesabına öz mülklərini genişləndirmək hüququna malik idilər. Monqollara və Bizansa qarşı Səlcuqlulara mühüm xidmətlər göstərmiş olduğu üçün Qayı nəslindən olanlara mükafat olaraq Ucda yəni Bizans sərhəddində "Söyüd Qışlağı" ilə "Domaniç Yaylağı" iqta olaraq verilmiş və bu bölgə gələcək Osmanlı Dövlətinin beşiyi olmuşdur.

Məmmətqulular sülaləsinin rəisləri redaktə

Adı Başlanğıc tarixi Bitiş tarixi
1. Məhəmmət 19 noyabr 1922 16 may 1926
2. I. Yəhya Əfəndı 16 may 1926 23 avqust 1944
3. Əhməd Nihad Əfəndi 23 avqust 1944 4 iyun 1954
4. Osman Fuad Əfəndi 4 iyun 1954 19 may 1973
5. Mehmed Əbdüləziz Əfəndi 19 may 1973 19 yanvar 1977
6. Əli Vasib Əfəndi 19 yanvar 1977 9 dekabr 1983
7. Ağa Quliyev Məmmətqulu 9 dekabr 1983 12 mart 1994
8. Qoca Quliyev Məmmətqulu 12 mart 1994 5 (20) may 1956
9. Mobil Quliyev Məmmətqulu 5 (20) may 1956 8 yanvar 1992
10. I.Rizvan Quliyev Məmmətqulu 8 yanvar 1992 7 oktyabr 2016
11. Elşən Quliyev Məmmətqulu 7 oktyabr 2016 davam edir

Həmçinin bax redaktə


Saytda 199 nəfər
Top.Mail.Ru
©Tatli.Biz 2010-2024