Teodor Adorno
Teodor Lüdviq Vizenqrund Adorno (rus. Theodor Ludwig Wiesengrund Adorno; alman: [ˈteːodoːɐ̯ ʔaˈdɔɐ̯no] (
dinlə);[7][8]; 11 sentyabr 1903[1][2][…], Frankfurt-Mayn, Prussiya, Almaniya imperiyası[3][2][…] – 6 avqust 1969[3][1][…], Fisp[d][2][4]) — Almaniya filosofu, sosioloqu, musiqişünası. O, Frankfurt məktəbinin nümayəndəsi olmuşdur. Adorno mədəniyyəti və cəmiyyəti ("Maarifçiliyin dialektikası", 1948, Maks Horkheymer ilə birlikdə), həmçinin "mənfi dialektika" ideyasını tənqid etmişdir. 1940-cı illərdə Adorno və onun əməkdaşları ABŞ-də faşizm üçün sosial-psixoloji ilkin şərt kimi "avtoritar şəxsiyyət" haqqında araşdırma aparmışdılar. "İşıqsız iztirab"ın protokol təsbiti kimi "yeni musiqi" konsepsiyasında o, yeni Vyana məktəbinin bəstəkarlarının yaradıcılığına diqqət yetirir.[9]
| Teodor Adorno | |
|---|---|
| alm. Theodor Ludwig Wiesengrund Adorno | |
 | |
| Doğum tarixi | 11 sentyabr 1903[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 6 avqust 1969[3][1][…] (65 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri |
|
| Vətəndaşlığı | |
| İstiqaməti | Frankfurt məktəbi, XX əsr klassik musiqisi[d], Qitə fəlsəfəsi |
| Əsas maraqları | fəlsəfə, sosiologiya[5], musiqişünaslıq[5], estetika[5] |
| Təsirlənib | Valter Benyamin[6], Georq Vilhelm Fridrix Hegel[6], Karl Marks[6], Fridrix Nitsşe[6] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Əsərləri redaktə
- Kierkegaard: Construction of the Aesthetic (1933)
- Dialectic of Enlightenment (Maks Horkheymer ilə, 1944)
- Composing for the Films (1947)
- Philosophy of New Music (1949)
- The Authoritarian Personality (1950)
- Minima Moralia: Reflections from Damaged Life (1951)
- In Search of Wagner (1952)
- Prisms (1955)
- Against Epistemology: A Metacritique; Studies in Husserl and the Phenomenological Antinomies (1956)
- Dissonanzen. Musik in der verwalteten Welt (1956)
- Notes to Literature I (1958)
- Sound Figures (1959)
- Mahler: A Musical Physiognomy (1960)
- Notes to Literature II (1961)
- Introduction to the Sociology of Music (1962)
- Hegel: Three Studies (1963)
- Critical Models: Interventions and Catchwords (1963)
- Quasi una Fantasia (1963)
- The Jargon of Authenticity (1964)
- Night Music: Essays on Music 1928–1962 (1964)
- Negative Dialectics (1966)
- Alban Berg: Master of the Smallest Link (1968)
- Critical Models: Interventions and Catchwords (1969)
- Aesthetic Theory (1970)
- The Culture Industry (Routledge, 1991)
- Beethoven: The Philosophy of Music; Fragments and Texts (1993)
- The Psychological Technique of Martin Luther Thomas' Radio Addresses (2000)
- Kant's 'Critique of Pure Reason' (2002)
- Current of Music (2006)
Musiqi əsərləri redaktə
- Für Sebastian Wedler (1919)
- 6 Studies for string quartet (1920)
- Piano piece (1921)
- String quartet (1921)
- 3 stories by Theodor Däubler for female chorus (1923–1945)
- 2 Pieces for string quartet, Op. 2 (1925/26)
- 7 short works for orchestra, Op.4 (1929)
- 3 Short Pieces for piano (1934)
- 2 songs for voice & orc
İstinadlar redaktə
- ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (fr.). 2 Éditions Robert Laffont, 1994. Vol. 1. P. 19. ISBN 978-2-221-06888-5
- ↑ 1 2 3 4 Адорно Теодор // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 1 2 Archivio Storico Ricordi. 1808.
- ↑ 1 2 3 Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- ↑ 1 2 3 4 Collinson D. Biographical Dictionary of Twentieth-Century Philosophers (ing.). 1996. ISBN 978-0-415-06043-1
- ↑ Krech, Eva-Maria; Stock, Eberhard; Hirschfeld, Ursula; Anders, Lutz Christian. Deutsches Aussprachewörterbuch [German Pronunciation Dictionary] (alman). Berlin: Walter de Gruyter. 2009. səh. 293. ISBN 978-3-11-018202-6.
- ↑ "Duden | Adorno | Rechtschreibung, Bedeutung, Definition". Duden (alman). 22 October 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 October 2018.
- ↑ Большой Энциклопедический словарь. 2000. АДОРНО (Adorno) Теодор.
Əlavə ədəbiyyat redaktə
- Adorno, Theodor. Notes to Literature: Volume two. New York: Columbia University Press. 1992.
- Adorno, Theodor. Brian O'Connor (redaktor). The Adorno Reader. Malden, MA: Blackwell Publishing. 2000.
- Adorno, Theodor. Essays on Music. Berkeley: University of California Press. 2002.
- Adorno, Theodor. Negative Dialectics. New York: Continuum. 2003.
- Arato, Andrew; Gephart, Eike, redaktorlar The Essential Frankfurt School Reader. New York: Continuum. 1982.
- Claussen, Detlev. Theodor W. Adorno: One Last Genius. Cambridge, MA: Harvard University Press. 2008.
- Durão, Fabio Akcelrud. "Robert Hullot-Kentor in Conversation with Fabio Akcelrud Durão". The Brooklyn Rail: Critical Perspectives on Art, Politics and Culture. July–August 2008. 16 November 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 November 2011.
- Laughey, Dan. Key Themes in Media Theory. England: Open University Press. 2007.
- Müller-Doohm, Stefan. Adorno: A Biography. Malden, MA: Polity Press. 2005.
- Wiggershaus, Rolf. The Frankfurt School, Its History, Theories and Political Significance. Cambridge, MA: MIT Press. 1995.
- Edwards, Peter. "Convergences and Discord in the Correspondence Between Ligeti and Adorno" Arxivləşdirilib 2021-01-13 at the Wayback Machine, Music & Letters, 96/2, 2015.
- Gerhardt, Christina Arxivləşdirilib 2022-04-17 at the Wayback Machine (ed.). "Adorno and Ethics Arxivləşdirilib 2017-11-04 at the Wayback Machine". New German Critique Arxivləşdirilib 2017-11-14 at the Wayback Machine 97 (2006): 1–3.
- Brunger, Jeremy. 2015. "The Administered World of Theodor Adorno Arxivləşdirilib 2022-04-10 at the Wayback Machine". Numero Cinq magazine (5 May).
- Hogh, Philip. Communication and Expression: Adorno's Philosophy of Language. Translated by Antonia Hofstätter. London and New York: Rowman & Littlefield International, 2017.
- Hohendahl, Peter Uwe. Prismatic Thought: Theodor W. Adorno. Lincoln, Nebr.: University of Nebraska Press, 1995.
- Jarvis, Simon. Adorno: A Critical Introduction. Cambridge: Polity, 1998.
- Jay, Martin. The Dialectical Imagination: A History of the Frankfurt School and the Institute for Social Research 1923–1950. Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 1996.
- Jay, Martin. Adorno. Cambridge, Mass: Harvard University Press, 1984.
- Jeffries, Stuart. Grand Hotel Abyss: The Lives of the Frankfurt School. New York: Verso, 2016.
- Paddison, Max. Adorno, Modernism and Mass Culture: Essays on Critical Theory. London: Kahn & Averill, 2004. ISBN 1-871-08281-1.
- Morgan, Ben. "The project of the Frankfurt School", Telos, Nr. 119 (2001), 75–98
- Scruton, Roger. Fools, Frauds and Firebrands: Thinkers of the New Left. New York: Bloomsbury USA, 2015.
- Delanty, Gerard, ed. Theodor W. Adorno. London: SAGE, 2004.
- Bowie, Andrew. Adorno and the Ends of Philosophy, Cambridge: Polity 2013
Xarici keçidlər redaktə
Vikianbarda Teodor Adorno ilə əlaqəli mediafayllar var.
- Adorno, Theodor. Aesthetic Theory. University of Minnesota Press, 1996
- Teodor Adorno (ing.) Find a Grave saytında
- Illuminations – The Critical Theory Project
- Odysseus and the Siren Call of Reason: The Frankfurt School Critique of Enlightenment published in Other Voices, n.1 v.1, 1997.
- "Adorno during the 1950s" by Juergen Habermas
- Daniel Sherer, "Adorno's Reception of Loos: Modern Architecture, Aesthetic Theory, and the Critique of Ornament," Potlatch 3 (Spring 2014), 19–31.
- Sound recordings with Theodor W. Adorno in the Online Archive of the Österreichische Mediathek (Scientific lectures)
