Bu gün 28 aprel 2024, Bazar (İlin 17. həftəsi); bu an saat 07:36 UTC

18. Həftə

Vikipediya məqalələrindən

• Bakı metropoliteni 1967-ci ildə Ginnesin Rekordlar Kitabına Şərqdə ilk metro kimi düşüb.
• The Beatles qrupunun yaradıcılarından olan Con Lennon 1980-ci ilin 8 dekabr tarixində Nyu Yorkda yerləşən səsyazma studiyasından qayıtdığı zaman, yaşadığı binanın girişində pərəstişkarı Mark Çepmen tərəfindən qətlə yetirilib.
• Əli və Nino kitabı ilk dəfə 1937-ci ildə Vyana şəhərində alman dilində nəşr edilib. Kitab bu günə qədər 33 müxtəlif dilə tərcümə edilmişdir.
• İvan Kojedub (şəkildə) 3 dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülmüş yeganə ukraynalıdır.
• Beynəlxalq Heyvanları Mühafizə Fondu ilk dəfə Müqəddəs Lavrentiya körfəzində Qrenlandiya suitisisinin və tüklüburun suitinin qanunsuz ovlanmasına etiraz olaraq yaradılmışdır.
  

bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə

19. Həftə

Vikipediya məqalələrindən

• Cavanşirin heykəlinin başındakı tacda albanların etiqad etdikləri Selena (Ay) təsvir edilib.
• Macar əsilli Osmanlı tarixçisi İbrahim Peçevi öz əsərlərində qərb müəlliflərinə istinad edən ilk şərq tarixçisi kimi tanınır.
• Qriqori Yefimoviç Rasputin Rusiya çarı II Nikolay və həyat yoldaşı Aleksandra Fyodorovnanın hemofiliya xəstəliyindən əziyyət çəkən oğulları Aleksey Nikolayeviç Romanovu möcüzəvi şəkildə sağaltdıqdan sonra məşhurlaşmışdır.
• Hərbi məqsədlər üçün yaradılmış ilk sualtı qayıq olan Tısbağa (şəkildə) ilk dəfə ABŞ ordusu tərəfindən İstiqlal müharibəsi dövründə Britaniya Donanmasının gəmilərinə qarşı istifadə olunmuşdur.
• XV əsrdə meydana gəlmiş Uçan Hollandiyalı əfsanəsinə görə okeanlarda üzməyə duçar edilmiş yelkənli qayıq dolaşır və həmin qayığı görən dənizçiləri mütləq bədbəxtçilik və ölüm gözləyir.
  

bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə

20. Həftə

Vikipediya məqalələrindən

• Hinduizm dinində olan Sati ritualına (şəkildə) görə qadın ölmüş əri ilə birlikdə yandırılırdı. İnanca əsasən qadının odun içində yanması onun bütün günahlardan təmizlənməsi ilə nəticələnirdi. Ritual 1920-ci ildə Nepalda, 1988-ci ildə isə Hindistanda qadağan edilmişdir.
• Səfəvilər dövlətinin II şahı və Şah İsmayılın oğlu I Təhmasibin ikinci xanımı Sultan Ağa xanım əslən çərkəz olmuşdur.
• Find a Grave saytı məşhur adamların məzarları haqqında məlumatların toplandığı ən böyük veb-sayt və məlumat bazası hesab olunur.
• Göz daxili mayenin rahat xaric ola bilməməsi nəticəsində göz təzyiqinin artması ilə müşahidə olunan Qlaukoma xəstəliyinin daşıyıcılarının sayı 45 milyon nəfərdən çoxdur.
• Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin xüsusi qərarına əsasən, dövlət hesabına ali təhsil almaq üçün xaricə göndərilmiş tələbələrdən olan Abbas Atamalıbəyov 1948-1966-cı illərdə Türkiyənin Çilidəki səfirliyində katib vəzifəsində çalışıb.
  

bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə

21. Həftə

Vikipediya məqalələrindən

• Yuri Andropova məktub yazması ilə məşhurlaşan Samanta Smit (şəkildə) 1983-cü ildə bütün SSRİ-də tanınan Artek düşərgəsini ziyarət etmişdir.
• I Şah Abbasın zamanında Səfəvi ordusu portuqalları Cərun limanından qovub çıxardıqdan sonra həmin yer Şah Abbasın şərəfinə Bəndər-Abbas adlandırılmışdır.
• B. e.-nın I əsrinin birinci yarısında Hindistanda hazırlanmış bu heykəlciyin Pompeyə gəlib çıxması b. e.-nın 79-cu ilinədək baş verib, həmin tarixdə isə Vezuvi vulkanının püskürməsi nəticəsində şəhər lava axını və vulkan külünün altında qalmışdır.
• Fin snayper Simo Hayha SSRİ-Fin müharibəsi dövründə 505 sovet əsgərini öldürməklə, bir müharibədə ən çox düşmən əsgərini öldürən snayper kimi tarixə keçmişdir.
• ATƏT-in Minsk qrupunun ilk həmsədrləri Finlandiya və Rusiya olmuşdur.
  

bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə

22. Həftə

Vikipediya məqalələrindən

• Slovakiya Milli Bankının binası Bratislavanın ən hündür binasıdır.
• Polyak zabit Slavomir Raviç ölkənin Alman-Sovet qoşunları tərəfindən işğalından sonra NKVD tərəfindən həbs edilərək Sibirə göndərilmişdir. Raviç 1941-ci ildə 6 nəfərlə birlikdə Sibirin QULAQ düşərgəsindən qaçaraq piyada 6.500 km məsafəni qət etməyi bacarmışdır.
• İngilis yazıçısı Redyard Kiplinqin “Cəngəlliklər kitabı”nda yaratdığı uydurulmuş Bandar-loq xalqının adı hindi dilindən tərcümədə “meymun xalqı” mənasını verir.
• 1895-ci ildə Lümyer qardaşlarının rejissorluğu və prodüserliyi ilə çəkilmiş "La-Sota vağzalına qatarın gəlməsi" (şəkildə) filmi cəmi 50 saniyə davam edir.
• Varşava gettosunda saxlanılan 400 minə yaxın yəhudi, Varşava şəhər əhalisinin 38% təşkil edirdi. Sonrakı dövrdə həmin insanların 56 min nəfəri Varşava gettosu üsyanı zamanı, 7 min nəfəri isə Treblinka ölüm düşərgəsinə göndərilərək öldürülmüşür.
  

bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə